________________
૧૩૧
‘રામાયણમાં સંસ્કૃતિનો સંદેશ” તેનું ઝેર નિવારણ ફણું સમ...
એમ કહેવાય છે કે સાપ અને નોળિયાનું જ્યારે યુદ્ધ થાય છે ત્યારે સાપ પોતાના જોરદાર ડંખ દ્વારા નોળિયાની નસેનસમાં ઝેર ઉતારવા મથતો હોય છે. બીજી બાજુ નોળીઓ પણ સાપને જોરદાર બચકાં ભરી રહ્યો છે. સાપને બચકાં ભરીભરીને તેના દેહના ફુરચાં ઉડાવી દેવાની ઝનૂની રમતે તે ચડ્યો હોય છે.
આવા યુદ્ધમાં બન્ને સમાન–બલી બની રહે છે. કદાચ બે યનું મોત એ જ આ યુદ્ધનું પરિણામ બની રહે છે.
પણ નોળિયાનો વિજય નોળવેલમાં છુપાયો હોય છે. યુદ્ધ ખેલતો નોકિયો ગમે તે રીતે સાપને નોળવેલ નામની વનસ્પતિ સુધી ઢસડી જાય તો બાજી એની તરફેણમાં પલટાઈ જાય છે. સાપે એના દેહમાં ચડાવેલું ઝેર નોળવેલને સંધવા માત્રથી ઉતરી જાય છે અને પછી નોળિયો જોરદાર પ્રહાર કરવા માટે સાપ ઉપર ત્રાટકે છે. અને સાપ મોતને ભેટે છે. અને નોળિયો વિજયી બને છે.
નોળિયાના આ વિજયનું બળ નોળવેલની શરણાગતિ છે.
સંસારના ઝેર ઉતારનારી નોળવેલ : મદિરો
તમારા જીવનમાં વ્યાપ્યા છે આવા કોઈ ર? હિંસા, જૂઠ, ચોરી, અપ્રામાણિકતા, કામવાસના, ક્રોધ, વિશ્વાસઘાત કે દગાબાજી વગેરેના... આવા બધા સંસારના અનેક પ્રકારના પાપોમાંથી સીધા જ છૂટી જવાય તો બહુ સરસ. પણ એ ન જ બને તો એ પાપોના ઝેરની તાણુમાંથી છૂટો. અને એ માટે તમારા નાકે નોળવેલ લગાડો. નોલવેલને તમે સુંધો.
જીવનમાં જામેલી વિષયની વાસનાઓ, કષાયોની હોળીઓ, અનેક પ્રકારના કુસંગો, મનમાં ફેલાયેલી શયતાની વૃત્તિઓ–આવા સો સો સાપના ઝેરમાંથી છોડાવે છે, વીતરાગ પરમાત્મા તેમનું મંદિર અને તેમની પરા ભક્તિ!
વાલિ રોજ પ્રાત:કાળે પરમાત્માના મદિરોમાં જતા હતા. તમે પણ રોજ પરમાત્માના દર્શનાર્થે મન્દિરોમાં જાઓ. અને ભગવાનની ભક્તિ કરો. આ ભક્તિ સંસારનાં હજારો પ્રકારનાં ઝેરોને ઊતારી નાંખનારી નોળવેલ છે.
ગામ અને ઘર પણ કેવાં જોઈએ?
પૂર્વના કાળનાં એમ કહેવાતું કે એવા ગામમાં વસવાટ કરવો જોઈએ કે જ્યાં કોઈ પણ કારણે ગામ બહાર જવાનું હોય તો કયાંક પણ મન્દિર ભટકાઈ જ જાય.
