________________
ગાથા : ૨
પ્રયોજન– ઉપલક્ષણથી આ ગ્રંથને નહીં જાણનારા અને જાણવાની જિજ્ઞાસાવાળા એવા બાળજીવો સમજવા. આ બંધસ્વામિત્વ માર્ગણા ઉપર કહેવાશે. માટે અહીં પ્રથમ માર્ગણાઓનાં નામની પ્રક્ષેપ ગાથા કહે છે.
માર્ગણા=શોધવાનાં-વિચારવાનાં સ્થાનો, તે મૂળ ૧૪ માર્ગણા છે અને ઉત્તરભેદ ૬૨ છે.
કર્મબંધનો વિસ્તારથી વર્ણન કરવામાં માર્ગણા એ મૂખ્ય આલંબનરૂપ છે. એટલે કઈ માર્ગણાવાળા જીવોને કેટલા ગુણસ્થાનક હોય. અને તે ગુણસ્થાનકોમાં ક્યાં કેટલી પ્રકૃત્તિઓ બાંધે અને કેટલી ન બાંધે તેનું આ ગ્રંથમાં વિસ્તારથી વર્ણન છે. તે વર્ણન આગળની ગાથાઓમાં કહેવાશે.
गइ इंदिए य काए, जोए वेए कसायनाणे य । संजम दंसण लेसा, भव सम्मे सन्नि आहारे ॥२ ॥
जोए
भव
યોગ માર્ગણા
= ભવ્ય માર્ગણા
=
૩
|
સમ્મે = સમ્યક્ત્વમાર્ગણા
संनि સંજ્ઞીમાર્ગણા
=
ગાથાર્થ— ગતિ-ઇન્દ્રિય-કાય-યોગ-વેદ-કષાય-જ્ઞાન-સંયમ-દર્શનલેશ્યા-ભવ્ય-સમ્યક્ત્વ-સંજ્ઞી અને આહારી માર્ગણા છે. ૨
વિવેચન– અહીં ચૌદ મૂળ માર્ગણાનાં નામ આપ્યાં છે. તેના ઉત્તરભેદ ૬૨ થાય છે.
તે ૬૨ ઉત્તરભેદોમાં અને ઉત્તરભેદોના પણ કેટલાકના અવાન્તરભેદોમાં અહીં બંધસ્વામિત્વ કહેવામાં આવશે.
આ માર્ગણાનું વર્ણન નવતત્ત્વ આદિ ગ્રંથોમાં વિસ્તારથી આપેલ છે. માટે ત્યાંથી જાણી લેવું. કેટલીક માર્ગણાનું વર્ણન તેના બંધસ્વામિત્વપ્રસંગે કહેવામાં આવશે.
