________________
ગુણસ્થાનકને વિશે સત્તા અધિકાર
થાવર-તિ-િનિયા-ડથવ-તુ, થીબ-તિનેવિતસાહાર । સોનવો ટુ-વીસ-સયં વિગ સિ વિઞ-તિજ્ઞ-સાવંતો ર૮॥
विगल વિક્લેન્દ્રિય
साहार સાધારણ નામ
अ-अ બીજા અને ત્રીજા
=
=
–
૧૧૩
-
खओ
ક્ષય [થાય]
વિયંસિ = બીજે ભાગે [નવમાના]
સાયંતો = કષાયનો અંત [થાય.]
ગાથાર્થ સ્થાવરઃ તિર્યંચઃ નરક અને આતપઃ ના દ્વિકો થિણદ્વિત્રિક: એકેન્દ્રિયઃજાતિ વિકલેન્દ્રિયજાતિ અને સાધારણ એ સોળનો ક્ષય થવાથી બીજે ભાગે એક્સો બાવીશ. બીજા અને ત્રીજા કષાયનો અંત થવાથી. ૨૮
વિવેચન– ૮મા ગુણમાં ક્ષપકજીવ આઠ કષાયનો સ્થિતિઘાતાદિ વડે સત્તાનો ક્ષય કરતો કરતો ૯મે આવે ત્યારે તે પ્રકૃતિઓની સત્તા પલ્યો.નો અસં.ભાગ હોય, માટે ૯મા ગુણઠાણાના પ્રથમ ભાગે પણ ૧૩૮ની સત્તા હોય છે. તેમાંથી પ્રથમ ભાગના અંતે સ્થાવરદ્ધિકાદિ ૧૬ પ્રકૃતિની સત્તાનો પ્રથમ ક્ષય થાય છે. એટલે માના ૨જા ભાગે ૧૨૨ની સત્તા હોય છે. બીજા ભાગના અંતે બીજા-ત્રીજા કષાયનો સંપૂર્ણ ક્ષય થવાથી ૧૧૪ની સત્તા ૯મા ગુણના ત્રીજા ભાગે હોય છે.
કેટલાકના મતે ૮મા ગુણઠાણામાં સ્થાવર વિગેરે ૧૬ પ્રકૃતિઓ સ્થિતિઘાતાદિએ ક્ષય કરતાં નવમે આવે ત્યાં વચ્ચે ૮ કષાયનો પ્રથમ ક્ષય કરે અને ત્યાર પછી ૧૬ પ્રકૃતિઓનો ક્ષય કરે છે.
અહીં ગ્રંથકારના મતે ૯મા ગુણના પહેલા ભાગ સુધી ક્ષપકને ૧૩૮ની સત્તા, પછી સોળ પ્રકૃતિનો ક્ષય થવાથી ૯માના બીજા ભાગે ૧૨૨ની સત્તા અને આઠ કષાયનો ક્ષય થવાથી ૯માના ત્રીજા ભાગે ૧૧૪ની સત્તા હોય છે.
E