________________
૯૪
કર્મસ્તવનામા દ્વિતીય કર્મગ્રંથ
આવી જાય છે. એટલે નિદ્રામાં પણ પરિણામની વિશુદ્ધિ વધતાં દ્વિચરમ સમયે નિદ્રાદિકનો સ્વરૂપે સત્તામાંથી ક્ષય થતો હોવાથી ઉદય વિચ્છેદ થાય છે. ચરમ સમયે ૫૫ પ્રકૃતિનો ઉદય હોય છે.
પ્રશ્ન- ક્ષેપક શ્રેણિમાં નિદ્રાનો ઉદય ન હોય તો તેનું કારણ?
જવાબ– નિદ્રાના ઉદય વખતે ઘોલમાન પરિણામ હોય તેમજ ક્ષપક શ્રેણિમાં પ્રતિસમયે અનંતગુણ અત્યંત વિશુદ્ધ અધ્યવસાય હોવાથી નિદ્રાનો ઉદય ન હોય. આવા વિશુદ્ધ અધ્યવસાય નિદ્રામાં આવી શકે નહિ માટે ક્ષપક શ્રેણિમાં નિદ્રાનો ઉદય માનતા નથી પણ ઉપશમ શ્રેણિમાં નિદ્રાનો ઉદય માને છે. આ પ્રમાણે કેટલાક આચાર્યો માને છે.
(જુઓ કમ0ઉદીરણાકરણ ગા.૧૮, પંચ૦ ઉદી, ગા.૧૯) ૧૨મા ગુણઠાણાના દ્વિચરમ સુધી ૫૭ અને ચરમ સમયે ઉદય- ૫૫
જ્ઞાનાવરણીય ૫ | નામકર્મ ૩૭ દર્શનાવરણીય ૬/૪ પિંડપ્રકૃતિ
૧૯ વેદનીય ર | પ્રત્યેક ૫ મોહનીય આયુષ્ય
સ્થાવર નામકર્મ ગોત્ર ૧ અંતરાય ૫
(૫૭) ૫૫ ૧૨મા ગુણઠાણાના ચરમ સમયે જ્ઞાના-૫ દર્શના-૪, અંતરાય-૫ એમ કુલ ૧૪નો ઉદય વિચ્છેદ થવાથી ૧૩મે ગુણઠાણે ૪૧નો ઉદય શેષ રહ્યો તથા ૧૩મે ગુણઠાણે તીર્થકર ભગવંત કેવળજ્ઞાન પામે ત્યારે તીર્થંકર નામકર્મનો ઉદય થાય છે. તેથી ૪૨ પ્રકૃતિઓનો ઉદય ૧૩માં ગુણસ્થાનકમાં હોય છે.
૧
| ત્રસ
