________________
વહેલું આવે યા તે સમય પરિપકવ થયે ઉદયમાં આવે તે પણ વેદવાની તાકાત હતી. ઉદયમાં આવેલું કર્મ ઉદીરણા થઈને ઉદયમાં આવ્યું છે કે પૂર્ણકાળે ઉદયમાં આવ્યું છે તે તે જ્ઞાનીઓ જ કહી શકે. ઉદય આવવાની મુદત કાચી હેય તે કદાચ બચાવ કરાવનારને ઉપાય ચાલે, પણ પૂર્ણ કાળે ઉદયમાં આવ્યું હોય તો તે તેનાથી કેઈ બચાવ ન કરી શકે. મુક્ત થયા પહેલાં ઉઘરાણીએ આવનારને તે લોકો કહે કે અત્યારે એની તાકાત નથી અને એને બિચારાને હેરાન કરે છે એમ કહી ઉઘરાણી કરવા આવનારને પાછા કાઢે. પણ મુદ્દત પૂરી થયે ઉઘરાણીયે આવનારને પાછો ન ઠેલાય. પછી તે લેણદાર મિલકત ઉપર ટાંચ લગાવરાવીને પણ વસૂલ કરે જ.
જિનેશ્વર દેવના શાસનને જાણનાર–સમજનારના આત્મામાં પણ અન્ય જીવના સંરક્ષણની ભાવના રહેલી છે. કર્મ ઉદયમાં આવેલું છે તે તે તેને ભેગવવું જ પડશે, આપણા પ્રયત્નથી તેનું સંરક્ષણ થવાનું જ નથી, આવી એકાંત સમજણ હેય તે તે સંરક્ષણને પ્રયત્ન નિષ્ફળ જ માને અને પ્રયત્ન કરે જ નહિ. પણ દયાળુ આત્મા સંરક્ષણને પ્રયત્ન કરે જ. ઉદીરણ થઈને ઉદયમાં આવ્યું હોય તે તેના સંરક્ષણને પ્રયત્ન કદાચ સફળ પણ થઈ જાય અને પૂર્ણકાળ ઉદય આવ્યું હોય તે પ્રયત્નની નિષ્ફળતામાં ભવિતવ્યતાને માને. માટે ઉદીરણ માનીએ તે જ ઉદ્યમની સાર્થકતા રહેશે. ઉદીરણા નહીં મનાય તે ઉદ્યમની પણ જરૂરિયાત ઉડી જશે. ''. * * ઈચ્છાએ યા અણુઈચ્છીએ, સ્વવડે યા પરવડે થતી
