________________
જૈનદર્શનમાં કમ વાદ
સ્થિતિના નિણૅય એટલે તે કર્માણુના જથ્થા કેટલા કાળ સુધી જીવાત્માને ચાંટી રહેવાની શક્તિ ધરાવે છે તેના નિણૅય.
૪૪
કાઇ કર્માણુના જથ્થા આંખના પલકારાથી ય એછા કાળ સુધી રહે, કેાઇ વળી એ-પાંચ દિવસ રહે, કાઇ પાંચ-પચાસ કે પાંચસે વર્ષ સુધી રહે, તે કાઇ લાખા કરાડા વર્ષ સુધી રહે. અને કોઈ જથ્થા તેા વળી અગણિત વષઁના કાળ સુધી રહેવાની શક્તિ પણ ધરાવતા હાય.
તમે કદાચ મને એક પ્રશ્ન કરશેા કે અમુક એક કર્માણુના જથ્થા ચાંટયા. તેના સ્વભાવ કેન્સરનું જીવલેણુ દુઃખ આપવાના નક્કી થયા, અને તેને સ્થિતિ–નિણૅય એક હજાર વર્ષ છે. તે શુ જેવા તે કર્માણુના જથ્થા ચાંટયા કે તરત જ– ત્યારથી માંડીને-એક હજાર વર્ષ સુધી તે જીવાત્માના શરીરમાં કેન્સરનું દર્દ લાગુ થઇ જાય ! એની જિંદગી પાંચ જ વર્ષની બાકી હૈાય તે તે જીવન પૂર્ણ કર્યાં બાદ એ જ્યાં જ્યાં જન્મ લે ત્યાં ત્યાંના બધા ખેાળિયામાં બાકીના ૯૯૫ વર્ષ સુધી કેન્સરનુ* દર્દ ચાલુને ચાલુ જ રહે ?
આ પ્રશ્નનુ' સમાધાન ખૂબ ધ્યાન દઈને સાંભળજો. અહીં મારે તમને એ વાત કરવાની છે. પહેલી વાત તે એ છે કે સામાન્યતઃ તે કર્માણુના જથ્થા ચાંટતાની સાથે જ પેાતાને નિશ્ચિત થએલા સ્વભાવ ખતાવવા લાગતા નથી. કેટલાક કાળ સુધી તે। એ જથ્થા એમને એમ તદ્દન શાન્ત પડી રહે છે,