________________
માનવગતિનું મૂલ્ય
તીર્થંકરદેવ કેવળજ્ઞાની થયા. તેમને ચાર ગતિનું દર્શન થયું. ચારે ગતિમાં માનવગતિને શ્રેષ્ઠ જેઈ બાકીની ત્રણ ગતિની અપેક્ષાએ માનવગતિ ઉત્તમ છે. ત્રણ ગતિને સાક્ષાત્કાર પ્રભુને થયે. તે ત્રણે ગતિએને વામણી જે. માનવ ગતિ ઉત્તમ છે, મહાન છે! એમ પ્રભુએ કહ્યું. માનવજીવનની પણ ચાર ગતિ–દેવગતિ, નારકગતિ, તિર્યંચગતિ ને માનવગતિ. આ ચાર ગતિમાં માનવગતિ જ મહાન છે એિમ કેમ કહેવાય? આપણે તેને સાક્ષાત્કાર કર્યો નથી-તે
ચારે ગતિને આપણે હાલ અનુભવ કર્યો નથી. ત્રણેય ગતિ તે દેખાતી જ નથી. તે આ ચાર ગતિમાં માનવગતિ મહાન કેમ કહી શકાય? એક લીટી મોટી છે એમ ક્યારે કહેવાય? એક લીટી દોરે અને કહે કે આ મોટી છે–તે કેણ માનશે? પણ તેની સાથે બીજી ત્રણ નાની લીટી દરે અને કહે કે આ ત્રણ લીટીની અપેક્ષાએ આ ચેથી લીટી મટી છે. માનવગતિ આપણે જોઈએ છીએ. તિર્યંચ