________________
આમુખ
શ્રીમન્મેઘવિજય ઉપાધ્યાય વિરચિત યુક્તિપ્રાધ નાટક' નામનાં અન્યના આધારે પ્રસ્તુત લેખ તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. સદરહું ગ્રન્થ બનારસીાસજી દ્વારા રજુ કરેલા અર્વાચીન દિગંબરાના મન્તયૈાની પરીક્ષા તથા યુક્તિપૂર્વક ખંડન કરવાના હેતુથી સત્તરમા સૈકાના અંતમાં લખવામાં આવેલા છે. પ્રસ્તુત ગ્રન્થનું સંક્ષિપ્તરૂપમાં પ્રકાશન વર્તમાનઢાળમાં સાનગઢી સંત તરફથી ચાલતી પ્રવૃત્તિને આભારી છે. આ હિલચાલ અંગે સદરહુ ગ્રન્થ ઉપરથી તૈયાર કરેલા આ લેખ બહુ ઉપયેગી થઈ પડશે એમ માનીને સદરહુ ગ્રન્થમાંથી જરૂરને ભાગ લઈ થાડા સુધારા સાથે પ્રસ્તુત લેખ તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે.
મૂળ ગ્રન્થ સંસ્કૃત ભાષામાં છે અને મારૂં સંસ્કૃત એટલું વિશાળ નથી કે હું તેને મૂળ સાથે મેળવી શકું, તાપણુ આ લેખમાં આવેલા કેટલાક સિદ્ધાંતા બહુ અગત્યતા છે એમ જાણીને અને પ્રકાશકના કહેવાથી, આ પ્રસ્તાવના લખવા પ્રેરાઉં છું. સ્યાદ્વાદ એ જૈનદર્શનના પાયા છે. અને તે તમામ ક્રિકાઓને માન્ય છે. સ્યાદ્વાદ પ્રતિપક્ષી શબ્દ એકાન્તવાદ છે. આજ સ્યાદ્દાદી ક્રેાડીને જ્યારે સ્યાદ્દાદના એક ભાગ ( નિશ્ચયનય )ના અત્યન્ત આગ્રહ કરવામાં આવે છે. ત્યારે તેમાંથી અધ્યાત્મવાદ જન્મે છે. અધ્યાત્મવાદની કોરી ડાક વાતા આરંભમાં સુંદર દેખાઈ જનતાને આકર્ષે છે. કારણુ કે જન–સ્વભાવ આછે પરિશ્રમે વધારે લાભ મેળવવાને હાય છે, પણ અહીં એક ભૂલ થાય છે.—જગતના અનુભવમાં એ વાત સિદ્ધ થયેલી છે કે જ્યારે તમને નિષ્કારણુ અધિક માન મળે ત્યારે તમે જરૂર ભયની દૃષ્ટિથી જોજો. એજ રીતે જ્યારે વસ્તુ વસ્તુના મૂલ્ય કરતાં સસ્તી કિંમતે મળે ત્યારે પણ જરૂર ભયની નજરથી જોવું જોઈએ; એ વાત જનતા ભૂલી જાય છે અને અપ પરિશ્રમે મહાનું વાલ મેળવવા લલચાય છે.