________________
૩૭
અભરાઈ ગયું ત્યારે ભગવાને પાછું વાળીને જોયું. અને તે, કેટલાકના મતે મમત્વભાવને લીધે, અને કેટલાકના મતે સ્વસન્તતિને વસ્ત્રાપાત્ર સુલભ થશે કે દુર્લભ એ જેવા સારૂ. કેવી મનોદશા ! કેવી ગડમથલ !
જ્યાં દિગમ્બરો શ્રમણ-જીવનને સારૂ વસ્ત્રને શરા૫ રૂપ ગણવાનું ગેરવ્યાજબી સાહસ ખેડે છે, ત્યાં શ્વેતા
મ્બરે “વવાદ”ની એકાન્ત ભાવનામાં રંગાઈ જઈને તે આવી આવી કલ્પના નહિ બાંધતા હોય? જે મહાન આત્મા દીક્ષા ગ્રહણ કરતી વખતે સર્વસ્વ ત્યાગતાં, એક વસ્ત્રને કકડે પણ સાથે નથી લેતે, તેને બીજાના ઠવેલ વસ્ત્ર પર “મમત્વધારી ” માનવે એ કેટલું અજાયબીભરેલું છે. કેટલું અસમંજસ છે! દિગમ્બરએ “નગ્નવાદ ” પર જોર માર્યું છે, તેમ વેતામ્બરસંરકૃતિમાં વસ્ત્રવાદ કે વ્યલિંગ–વેષની ભાવનાને રંગ પૂરાયો હોય એમ જોવામાં આવે છે. આચાર્ય હેમચન્દ્રના “આદીશ્વર-ચરિત્ર'માં, આદશ—ભવનમાં કેવલજ્ઞાન પામેલ “ભરત” ને “શક' કહે છે કેઃ - “હે કેવલિન! દ્રવ્યલિંગને ગ્રહણ કરે, જેથી હું તમને વાંદું અને તમારે નિષ્ક્રમણત્સવ કરૂં ત્યારે ભારતે દીક્ષા–લક્ષણરૂપ પંચમુષ્ટિ લેચ કર્યો અને પાસેના દેવતાએ રજુ કરેલ “રજેહરણ: ૧ છઠા સર્ગમાં ૭૪ થી ચાર શ્લોકમાં.
