________________
૬૮ઃ જૈનમાર્ગની પિછાણ જોઈએ, એ રીતે વર્તવાથી વિરતિને પરિણામ ઉત્પન્ન થાય છે અને ઉત્પન્ન થયેલ હોય તે ટકી રહે છે, પણ ચાલ્ય જતે નથી.
શ્રાતકનાં આ બાર વ્રતોમાં અણુવ્રતો અને ગુણવત. પ્રાયઃ ચાવજજીવ માટે ગ્રહણ થાય છે અને શિક્ષાત્રતો અમુક કાલ માટે, એટલે સામાયિક તથા દેશાવળાશિક પ્રતિદિવસ કરવા માટે અને પૌષધોપવાસ તથા અતિથિસંવિભાગ પ્રતિનિયત દિવસે કરવા માટે ગ્રહણ થાય છે. પ્રાયઃ શબ્દથી અણુવ્રત પણ પ્રતિ ચાતુર્માસ આદિ માટે ગ્રહણ કરી શકાય છે.
આયુષ્યના અંતે શાસ્ત્રપ્રસિદ્ધ સંલેખના (અનશનક્રિયા)પૂર્વક શ્રાવક દેહનો ત્યાગ કરે. સલેષણ વતની આરાધના - સર્વ પ્રકારની આરાધનામાં જે સૌથી વધુ અગત્યની આરાધના શ્રી જૈનશાસને દર્શાવી છે, તે અંતિમ આરાધના છે. તેનું બીજું નામ સંલેષણ વ્રત છે. જીવનમાં કરેલી સઘળી આરાધનાઓની સફળતાને આધાર આ અંતિમ આરાધના ઉપર છે. અંતિમ વખતે એટલે આયુષ્યના અંત સમયે કરવા ગ્ય આરાધના કર્યા વિના જ મૃત્યુ થઈ જાય, તો ગમે તેવા આરાધક આત્માની પણ ગતિ બગડી જાય, એટલું જ નહિ પણ કર્મવશાત્ જીવનપર્યત જે આત્મા આરાધના નથી કરી શક્યો, તે આત્મા પણ જે આ પર્યત આરાધનાને સાધી લે, તે તેની ગતિ સુધરી જાય, એ આ અંતિમ આરાધનાને મહિમા છે.