________________
૧૬: જૈનમાર્ગની પિછાણ અને પહોંચે, તે પણ પરલોકને વિષયમાં અનેક પ્રકારના વાદવિવાદ હોવાથી કોઈ એક વાદ ઉપર સ્થિર થઈ શકતી નથી. પરંતુ પરલોક સંબંધી શ્રી જૈનશાસને દર્શાવેલા માર્ગ એ એટલે સુનિશ્ચિત છે, કે તે જેને પ્રાપ્ત થાય છે, તેને પરલેક સંબંધીને સઘળે વિવાદ મટી જાય છે. તેને આ લોક કરતાં પણ પરલોક અધિક મહત્વનું સમજાય છે અને તે કે , વગેરેનું સુનિશ્ચિત જ્ઞાન, જ્ઞાનીઓનાં વચનના બળે, તેના અંતરમાં સ્પષ્ટ રૂપે અંક્તિ થઈ જાય છે.
શ્રી જિનકથિતમાને પામેલા આત્માઓને આ જ એક વિશેષ લાભ છે, કે બીજાઓની અપેક્ષાએ તેઓ પોતાના પરલોકને સુધારવા વધુ જાગ્રત અને સાવધાન રહે છે, અર્થાત્ ઈહલૌકિક સુખના ભેગે પણ તેઓ પોતાના પરલેકને સુધારવા પ્રયત્ન કરે છે. જ્ઞાનીની દૃષ્ટિ અને વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિ
કઈ પણ જાતની ઈહલૌકિક વાસનાઓ વિના, કેવળ પરલોકની ખાતર જ, ઉત્તમ કોટિના ત્યાગને આચરી રહેલ પ્રજાઓમાં જૈન કેમનો નંબર મોખરે આવે તેમ છે. તેનું કારણ તેને પ્રાપ્ત થયેલ પરલેકવિષયક સંગીન (concrete) અને શ્રદ્ધેય (trustworthy) જ્ઞાન છે. આજે વૈજ્ઞાનિક તરફ ઢળેલી દષ્ટિ અને જ્ઞાનીઓ પ્રત્યે આવેલી ઉપેક્ષા, એ ધર્મચિના અભાવમાંથી જન્મેલી છે. જ્ઞાન પ્રત્યે પ્રેમ (Love for knowledge) માણસને આજે પણ જેટલું આર્કષણ જ્ઞાનીઓનાં પ્રમાણમાં અલ્પ પણ સુનિશ્ચિત વિદ્યમાન વચને પ્રત્યે કરી શકે તેમ છે, તેને એક અંશ પણ વૈજ્ઞાનિકનાં વિશાળ પણ અનિશ્ચિત અને સંદિગ્ધ વચને