________________
ધર્મના આદ્ય પ્રકાશક : ૧૩
બચાવી લઈ, સુખ–શાન્તિના વાસ્તવિક માર્ગે લઈ જનાર છે. ત્યારે એને નહિ જાણનાર વર્ગમાંથી કેટલાક કઈ પણ જાતનો ભય કે સંકોચ રાખ્યા સિવાય એ બે ઉત્તમ નિયમ ઉપર જ દેષ વરસાવે છે. તેઓ કહે છે કે “અભક્ષ્યના ત્યાગના ઉપદેશે જ જૈન સમાજ નિર્માલ્ય બનતું જાય છે અને મહાઆરંભોથી બંધાતા પાપની ભડકે જ જૈન સમાજ ધંધાવિહેણે થતો જાય છે. આ કથનની પાછળ સહેજ પણ વિચાર, વિવેક કે સભ્યતા નથી, સમાજને ઉન્નત બનાવવાની થોડી પણ આંતરિક લાગણી અને થડે પણ વિચાર-નવવેક જે અંતઃકરણમાં હોય, તે ઉપર્યુક્ત ઉદ્દગારે કદી પણ નીકળી શકે નહિ,
જૈનસમાજ નિર્માલ્ય છે, તેનું કારણ અભય ભક્ષણને ત્યાગ યા તો તેનો ઉપદેશ છે અથવા જૈન સમાજ પૈસેટકે નિર્ધન થતો જાય છે, તેનું કારણ મહાભાદિકને ત્યાગ યા તેનો ઉપદેશ છે”-એમ કહેવું એ ન્યાયની રીતિએ સર્વથા અઘટિત છે. અભક્ષ્ય ભક્ષણનો ત્યાગ તે આપણે આગળ વિચારી આ વ્યા તેમ, નવા ઉત્પન્ન થતા રોગોને અટકાવનાર છે તથા સત્ત્વગુણને વધારનાર છે અને મહારંભાદિકને ત્યાગ પણ મનુષ્ય અને ઈતર પ્રાણી જાતિનો વિનાશ અટકાવી જીવદયાની લાગણીને વિકસાવનાર છે, એની સાથે જ જૈનસમાજના અધઃપતનને જોડી દેવું, એ તે ઉપકારક વસ્તુએને જ દ્રોહ છે. શ્રી જનસમાજની નિર્માલ્યતા (degradation) યા નિર્ધનતાના કારણ તરીકે તેના ઉત્તમ કોટિના આચારે કે ઉપદેશેને ક૯પવા એ સર્વથા અઘટિત છે. એ કલ્પનાની પાછળ ત્યાગ અને ત્યાગના ઉપદેશક ધર્મ પ્રત્યે અરુચિ રહેલી છે.