________________
| | પાઠ - ૮] A,-બીજો ગણ - હ્યસ્તનભૂતકાળ અને વિધ્યર્થ
નિયમો ૧. આ કારાંત ધાતુઓ પછી હ્યસ્તન ભૂતકાળના તૃપુ.બ.વ.નો વિકલ્પ પ્રત્યય
થાય છે અને તેની પૂર્વે અંત્યસ્વરનો (માનો) લોપ થાય છે.
દા.ત. ય = મયુ/માના. ૨. ધાતુ પછી હ્યસ્તન ભૂતકાળના સ્ અને 7 પહેલાં (દીઘ) લાગે છે.
દા.ત. મારી મારી (A) મન, નક્ષ, , , ર્ માં હ્યસ્તન ભૂતકાળમાં સ્ અને ન્ આ બે પ્રત્યયોની પૂર્વે કે મૂકવામાં આવે છે. દા.ત. મરોડ/મરોડી મરોત્ /સરોવીન્દ્રા (B) નક્ષ ધાતુનો હ્યસ્તનભૂતકાળતૃપુ.બ.વ.નો પ્રત્યય છે.
દા.ત. સાક્ષી ૪. ધ રૂધાતુમાં હ્યસ્તન ભૂતકાળમાં રૂની વૃદ્ધિ કરતા પહેલા કરવો
દા.ત. ધ +૩+ રૂ= ૩ + રૂદ્ + 3 = 1 + શેત્રુ = ગયા
રૂપાખ્યાન
ય - ૫. જવું
હ્યસ્તનભૂતકાળ એકવચન દ્વિવચન બહુવચન પુરુષ ૧ अयाम् अयाव
अयाम પુરુષ : ગયા:
अयातम् अयात પુરુષ ૩ યાત્રા अयाताम् अयुः/ अयान् વિધ્યર્થ તૃ.પુ. યાયા
यायाताम् यायुः - તા,, ના, (રક્ષવું), ક્યા, મા, મા,સી, શ્રા અને રા (કાપવું) આ ધાતુના રૂપો યા મુજબ કરવા
જિક સુ. સં. મન્દિરાન્તઃ પ્રવેશિકા દશક
૫૭
કિલ્લા પાઠ-૮ £