________________
નિયમો
૧. રૂ કારાંત પુંલિંગ દ્વિતીયાના બહુવચનમાં ના પ્રત્યય લાગતાં તેમજ દ્વિવચનમાં પણ અંત્ય ૐ દીર્ઘ થાય છે.
૨. તાલાવ્ય કે મૂર્ધન્યના યોગમાં દંત્ય દુર્બળ બનીને તેટલામોં તાલવ્ય કે મૂર્ધન્ય મૂકવામાં આવે છે.
દા.ત. તત્ + ચ = તત્ત્વ । તત્ + ટીા = તટ્ટીવા ।
૩. નામ કે ક્રિયાપદના દ્વિવચનને છેડે દીર્ઘ, ૐ કે ૬ આવ્યા હોય ત્યારે પછીના સ્વર સાથે એઓની સંધિ થતી નથી.
દા.ત. ગિરી આરોહન્તિ ।
ધાતુઓ
પહેલો ગણ
I[ ય] - દેવું, આપવું
અમિ + જ્ઞ ્ - આનંદ પામવો, ગમવું, વધાવવું આ + ની - આણવું, લાવવું,
અનુ + - અનુસરવું
નામ - પુલિંગ
અતિથિ - મહેમાન,પરોણો વૃત્તિ - બળિદાન
અધિપતિ - ઉપરી, ધણી અત્તિ - ભમરો, મધમાખ ૠત્તિ - કજિયો, કલિયુગ વિત્તિ - ભૂંડ, ડુક્કર
પ્રશ્ન - ૧ સંસ્કૃતનું ગુજરાતી કરો.
૧. વાયસો નિ મક્ષયતિ । ૨. હરિ પીયતિ વ્યાધિ । ૩. મલમલીન્ પ્રીયતિ । ૐ સુબોધ સંસ્કૃતમાર્ગોપદેશિકા
દશમો ગણ
X + ક્ષત્ - પખાળવું, ધોવું
નમ્ - ગણકારવું
અવ્યય
અવિ - પણ,
એ
વાયત્ત - કાગડો વિધિ - અદષ્ટ નસીબ વ્રીહિ - જુદી જુદી જાતના ચોખા કે દાણા
મિક્ષુ- ભિખારી | મળ - મણિ |વિ - રવિ, સૂરજ
રાશિ - ઢગ, ઢગલો | સારથિ - સારથિ, રથ હાંકનારો
સ્વાધ્યાય
૪. પાળી પ્રક્ષાલયામ: । ૫. પિ મુગ્રામિ । ૬. ગિરી આરોહન્તિ । ૨૭ પાઠ
-