________________
૧૬૦
શ્રીનમસ્કાર નિષ્ઠા
આત્માને વિહરતા માનવીને ઘડીભરમાં વિચારાના પાતાળમાં ફેંકી દેનારા મનની સુરક્ષા માટે આજના વિષમય વાતાવરણુ વચ્ચે આપણે ગંભીરપણે વિચાર કરવા જ જોઇએ.
મેારલીના નાદે મણિધર ડાલવા માંડે, તેમ નવકારના તેજોમય સ્વરૂપને જોતાં જ મનની દુર્ભાવલીનતા ઠંડી પડી જાય છે. મારલી હાજર હાવા છતાં જો તેને વગાડનાર ઉસ્તાદ ન મળે તેા ન નાદ નીકળે, કે ન મણિધર કમરે આવે, તેમ નવકાર હેાવા છતાં જો તેને વિધિપૂર્વક જપનારા અને તેને વાસ્તવિક અર્થ સમજનારા માનવેા ન મળે તા મન-મણિધર કબજે શાના આવે?
મનને જે ગમતું હોય છે, તેવા જ વિચારાની અસર લેાહી વાટે આખા શરીરમાં ફેલાઇ જાય છે અને તે જ અસરનું મળ શરીર મારક્ત વાતાવરણ ઉપર અસર જન્માવે છે. આ વાતાવરણની અસરદ્વારા સંસારમાં સારૂં-માઠું વાતાવરણ જન્મે છે.
સંસારમાં સુંદરતા ફેલાવવાના મુખ્ય માર્ગોં મનને સુંદર બનાવવું તે જ છે. મન સુંદર તેા જ મને જો તેને સુંદરમાં સુંદર એવું માધ્યમ મળે.
નવકારમાં, મનને જોઇતા સાત્ત્વિક વિચારાના સઘળા ખોરાક પૂરા પાડવાની પૂરી ચેાગ્યતા છે. મનમાં તેની સ્થાપના કરવાથી તે યાગ્યતા કેટલી ઉંચી કક્ષાની છે, તેની સ્પષ્ટ પ્રતીતિ થઈ શકે તેમ છે. તેના સિવાય નહિ તે મન કાબુમાં આવે, નહિ સુંદર મને, કે નહિ સુવિચાર।તુ' પેાષક અને