________________
મનનો માલીક
૧૫૯ મનમાં જાગતા દુવિચારોની શરીર ઉપર બહુ ઘેરી અસર થાય છે. સઘળી સુખ-સગવડે વચ્ચે મહાલતા માનવીનું પણ જે મન અશાંત હેય, ખરાબ વિચારથી ઘેરાયેલું હોય, તો તેને તે સારી દેખાતી સ્થિતિ વચ્ચે પણ અપાર કંટાળો આવતો જાય છે.
મન વિચિત્ર છે જ; કારણ કે તે ચંચળ છે. દરિયાનાં મજ શમે તે મનના સંકલ્પ શમે. તે પછી જે શમે એવા જ નથી તેને શમાવવા માટે મિથ્યા પ્રયત્ન કરવાને શું અર્થ ? એના કરતાં એને ઉત્તમ પ્રકારના માધ્યમની આસપાસ ગોઠવી દેવા તે શું ખોટું ?
સ્કૂલ માધ્યમે તે ઘણાંય છે. પણ તે બધાં નાશ પામવાના સ્વભાવવાળાં હોવાથી તેનું આલંબન પરિણામે દુઃખદાયી નીવડે છે. માટે માધ્યમ તે અજર, અમર, નિત્ય, શાશ્વત અને સારગર્ભિત જ જોઈએ. જેમાં દેશને એક અંશ પણ ન હોય એવું માધ્યમ જ મનને નિર્દોષ અને નિર્મળ આત્માના સંદેશને ઝીલવાને યોગ્ય બનાવી શકે.
એવું માધ્યમ છે નવકાર. .
મન ભલે તેમાં રચ્યું-પગ્યું રહે, ભલે આઠ ય પ્રહર તસંબંધી વિચારમાં શિકાએલું રહે.
બહારના વિચારો અને સમાચાર મન મારફત આખા શરીરમાં ભયાનક ધરતીકંપ જેવું જે વાતાવરણ જન્માવે છે, તેના ઉપર સખ્ત જાપ્ત રાખવા માટે નવકારની સ્થાપના એ જ એક માત્ર ઉપાય છે. સુંદર વિચારાના સાતમા