________________
સાધના
૩૭
પ્રવૃત્તિ અટકે છે, પ્રવૃત્તિ અટકવાથી ધર્માંધ (અદૃષ્ટ અથવા ક્રમ) અટકે છે અને ધર્માંધમ અટકવાથી જન્માર્દિ નાશ પામે છે. જેના કહે છે કે-ઈન્દ્રિયાથી ઉત્પન્ન થનારાં બુદ્ધિ, સુખ, દુઃખ કે ઈચ્છાદ્ધિને માક્ષમાં નાશ ઈષ્ટ છે. પરન્તુ આત્માના સ્વાભાવિક જ્ઞાનાદિ અતીન્દ્રિય ગુણુા જો નાશ પામતા હાય, તે એવી મુક્તિના અથ જ શું છે, જ્યાં વમાનમાં જેટલું જ્ઞાન અને સુખ છે, તેટલુ' પણ ન રહે ? સર્વથા જ્ઞાન અને સુખરહિત અવસ્થા અન’તકાળ થશે, તે નિગેદના એક અશ છે. સમુદ્રનુ એક મિટ્ટુ જવાથી સમુદ્રને શી હાનિ છે ?
કે
શરીરપ્રમાણ આત્મામાં જ અધ-મેાક્ષ ઘટે છે. વ્યાપક જીવને જેમ મેક્ષ નથી, તેમ ભત્ર પણ કેવી રીતે ઘટે? શરીપ્રમાણ જીવ ચૌદમા ગુણસ્થાનકે ચેાગનિરોધ કરી ત્રીજો ભાગ હીન શરીરની અવગાહના કરી, સિદ્ધશિલા ઉપર જઈ ને વસે છે અને તેથી આગળ ધર્માસ્તિકાય નિહ હાવાથી જતા નથી. જ્યાં એક સિદ્ધ ત્યાં અનંતા સિદ્ધ દૂધમાં સાકરની જેમ ભળી જાય છે. રૂપીતે રૂપી પદાર્થાંમાં ભળતા હજુ સંકડાશ હાય, પણુ અરૂપીને કેવી રીતે ાય ? જેમ કાળ અનાદિ છે, તેમ સિદ્ધિ પણ અનઢિ છે. બીજા કુરવત્ અનાદ્ધિ ભાવામાં પૂર્વાપરને વિવાદ હોઈ શકે નહિ. જેને મે।ક્ષતત્ત્વની સહૃા થાય, તેનું જ મન ધર્મોંમાં સ્થિર રહે. મુક્તિની ઇચ્છાને જ મેટા ચેગ માનેલે છે અને મુક્તિની ઈચ્છાવાળાને જ અમૃતક્રિયાના સયેાગ માનેલે છે.
