________________
૨૬૮
તવદહન અગત્યને ભાગ ભજવે છે, અથવા તે સ્વાવાદના આશ્રયથી જ આપણે આખું જીવનવ્યવહાર સુખપૂર્વક ચાલી રહ્યો છે, એમ કહેવું એમાં જરા પણ અતિશક્તિ નહિ લેખાય.
આ વાત સાવ સાચી હોવા છતાં તે આપણું ધ્યાનની લગભગ બહાર છે. એ આપણે તે વિષય પ્રત્યેની બેદરકારી તેમ જ અજ્ઞાનતા છે. સ્વાદુવાદની સહાય વગર ગમે તે સમર્થ માણસ પણ, પિતાને વ્યવહાર એક દિવસ પણ ચલાવી શકવાને સમર્થ બની શકતો નથી.
આપણા જીવનની આસપાસ ઘણી એવી ચીજો સંકલિત થયેલી હોય છે કે જે જીવન જીવવામાં મુખ્ય ભાગ ભજવે છે અને તે આપણી તદ્દન નજીક હોય છે તેમ છતાં આપણે તે વસ્તુઓથી તદ્દન અજાણ હોઈએ છીએ.
જેમ કે ભોજન કર્યા પછી શરીરમાં કેવી રીતે લેહી, માંસ, ચરબી, હાડકાં, શુક વગેરે ઝપાટાબંધ બને છે, તેને આપણે જાણતા નથી. આ વસ્તુઓ આપણું અધિકાધિક નિકટ બની રહેલી હોવા છતાં અને જીવન જીવવામાં મુખ્ય ભાગ ભજવનાર હોવા છતાં આપણે એનાથી ઘણા જ અજાણ હોઈએ છીએ.
તેવી જ રીતે મનુષ્યમાત્રના જીવનની સાથે સ્વાદુવાદ ઓતપ્રેત થઈને રહેલો છે. માણસ સુખપૂર્વક જીવનનિર્વાહ કરે છે, તેમાં સ્યાદ્વાદનું પાલન એ મુખ્ય કારણ
