________________
૨૧૫
ધર્મના સાધકને માર્ગદર્શન
તેની સામે બચાવ કરનાર કોઈ પણ સમર્થ વસ્તુ હોય તે બે છે.
એક, આપણો “વિનીતભાવ” અને બીજી, આપણું તત્ત્વ સમજવા માટેની “સાચી ધગશ.
આચહરહિતતા સાચી ધગશ હોય તો જ કોઈ એક પક્ષમાં અટકી ન જવાય અને વિનીતભાવ હોય તો જ અતીન્દ્રિય વિષયોમાં બહુશ્રતોને શરણે રહેવાય. કોઈ પણ વિષયમાં અંતિમ નિર્ણય પર આવવા પહેલાં, તેની ચારે બાજુથી પુખ્ત વિચારણા ચાલુ રહેવી જોઈએ. અને જ્યાં સુધી આપ્ત પુરુષનું સમર્થન ન મળે ત્યાં સુધી, “મતિની અલ્પતા અને શાની ગહનતાને વિચાર કદી પણ છોડી ન દેવો જોઈએ. અને તે તેથી જ બને કે જેઓની તત્ત્વજિજ્ઞાસા ભવ્યત્વના પરિપાકથી જન્મેલી હોય તથા જન્મજાત કુલીનતાને વરેલા હોય તેવા જીવો તત્ત્વ માટે જે કાંઈ મંથન કરે, તેમાં ભૂલભરેલા નિર્ણ પણ અનેક વાર થાય, છતાં આગ્રહરહિતતા હોવાથી, પ્રજ્ઞાપક મળતાંની સાથે જ, તેઓ અસત્ નિર્ણને ફેરવતાં વાર કરતા નથી. એ સદ્ગુણને શાસ્ત્રોમાં “પ્રજ્ઞાપનીયપણું" કહ્યું છે.
ગુરુવચને પન્નવાણિજજ તે, આરાધક હો, હોવે સરલ સ્વભાવ.”
