________________
શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રની અલૌકિકતા
૧૯૫
શબ્દ અને ધ્વનિની અસર
અક્ષર કે અક્ષરના સમૂહાત્મક શબ્દમાં અપરિમિત શક્તિ રહેલી છે, એમ આજે સવ કેાઈ બુદ્ધિશાળી વને સ્વીકારવું પડે છે.
ગાવું અને ખજાવવુ', હસવુ' અને રેાવુ એ પ વાતાવરણ ઉપર અમુક પ્રકારની અસર કરે છે. અને તે વર્ણાત્મક નહિ તેપણ ન્યાત્મક શબ્દશક્તિને જ એક
પ્રકાર છે.
રસ ગ્રામમાં સુરીલાં વાજા જે અસર ઉપજાવે છે, તે અસર અન્ય પ્રસગનાં વાજા એ નથી જ ઉપજાવતાં. આકાશમાં મેઘની ગર્જના જે ભાવ પેદા કરે છે, તે જુદો હાય છે અને રણસ’ગ્રામમાં તેાપાની ગર્જના જે ભાવ ઉત્પન્ન કરે છે, તે વળી જુદો હોય છે.
જેમ ધ્વન્યાત્મક શબ્દોની જુદી જુદી અસર છે, તેમ વર્ણાત્મક શબ્દોની તેનાથી પણ મહાન જુદા જુદા પ્રકારની અસર માનેલી છે અને તે પ્રત્યક્ષ અનુભવમાં પણ આવે છે.
એક વ્યાખ્યાતાના મુખમાંથી નીકળેલ ઉત્સાહપ્રેરક શબ્દો વાતાવરણને ઉમ'ગી મનાવે છે અને તે જ વ્યાખ્યાતાના મુખમાંથી નીકળેલા નિરાશાજનક શબ્દો વાતાવરણને ગમગીન બનાવી દે છે.
વિવિધ પ્રકારના રસેાનું પાષણ, એમાં વક્તા કે લેખકની શબ્દશક્તિ સિવાય બીજા શાના પ્રભાવ છે?
