________________
૩૦૮ -
હાથનું ઓશીકું કરી ડાબે પાસે કુકડીની પેરે આકાશને વિષે પગ પસારીને સુવે. એ રીતે રહી ન શકાય તે ભૂમિ પ્રત્યે પ્રમાજીને ત્યાં પગ સ્થાપે, જ્યારે પગ સંકેચ હોય ત્યારે સાથળસંધી પ્રત્યે પૂજીને સંકોચે અને જ્યારે પાસું ફેરવવું હોય ત્યારે શરીર પ્રત્યે પ્રતિલેખીને પાસું ફેરવે. એ સુવાને પ્રકાર કહ્યો. હવે જાગવાને પ્રકાર કહે છે જ્યારે લઘુશંકાદિકને અર્થે ઉઠે ત્યારે દ્રવ્યાદિને ઉપયોગ કરે, ઉપયોગ કરતાં પણ નિદ્રા ન જાય તે ઉસ નિઃશ્વાસ પ્રત્યે રૂંધીને નિદ્રા દૂર કરે. નિદ્રા દૂર થાય એટલે બહાર નીકળવાના દ્વાર પ્રત્યે જુએ, પછી લઘુશંકાદિ કરી આવીને પાછો ધર્મ ધ્યાનમાં પ્રવર્ત. ૧-૩
હવે સુઈ રહેવાની અગાઉ શું કરવું? તે કહે છે આ રાત્રિને વિષે જે હારે આ દેહ સંબંધી પ્રમાદ (મરણ) થાય તે અશનાદિક ચારે પ્રકારના આહાર પ્રત્યે, ઉપાધિ પ્રત્યે અને દેહ પ્રત્યે ત્રિવિધ કરી હું વોસિરાવું છું. ૪.
ચાર માંગલિક છે–૧ એક શ્રી અરિહંત માંગલિક છે. ૨ બીજા સિદ્ધ માંગળિક છે, ૩ ત્રીજા સાધુ માંગલિક છે અને ૪ ચેાથે કેવળી ભગવંતે પ્રરૂપે એ શ્રુતચારિત્રરૂપ ધર્મ તે માંગલિક છે. લોકમાં ચાર ઉત્તમ છે–એક શ્રી અરિહંત લેકમાં ઉત્તમ છે, બીજા સિદ્ધ ઉત્તમ છે, ત્રીજા સાધુ ઉત્તમ છે અને ચોથો શ્રી કેવળીએ પ્રરૂપે ધર્મ તે ઉત્તમ છે. ચાર શરણને હું અંગીકાર કરું છું–૧ શ્રી અરિહંતના શરણને અંગીકાર કરું છું. ૨ શ્રી સિદ્ધના શરણને અંગીકાર કરું છું, ૩ સાધુ મુનિરાજના શરણને અંગીકાર કરું છું અને ૪ કેવળીના પ્રરૂપેલા ધર્મના શરણને અંગીકાર કરું છું. ૫-૬-૭.