________________
આસ્તિકતાના આદશ
એ મતનું પ્રતિપાદન કરનારાએમાં ઘણા સાત્ત્વિક વૃત્તિના પડતા પણ હાઈ શકે છે. કારણુ કે પરલૌકિક ષ્ટિએ નહિ તેા અહિઁક દૃષ્ટિએ તેઓએ જે વિચાર કર્યો હાય છે, તે સર્વ જગતના કલ્યાણને ઉદ્દેશીને પણ હાય છે.
૨૫૬
‘જગતનું કલ્યાણ’ એ સાધ્ય તેએનું જ્યાં સુધી છે, ત્યાં સુધી તે માટેની નીર્તિના પ્રતિપાદનના માગ ભિન્ન ખની જવાં છતાં પણ, તે પેટભરા આદિ ખની જતા નથી.
‘જનકલ્યાણ' એ પ્રત્યેક મનુષ્યનું કર્તાય છે, એવા પ્રકારની સાત્ત્વિક વૃત્તિમાંથી ઉત્પન્ન થએલે આધિભૌતિકવાદ, એ તાકિ દૃષ્ટિએ ત્યાય હોવા છતાં, એના પ્રતિપાદક પ્રત્યે દુર્ભાવ લાવવા કે તિરસ્કાર ઉત્પન્ન કરવેા, તે વ્યાજખી નથી.
વિચારાનુ... અનૈકય
જનકલ્યાણના ધ્યેયવાળા કેઈ પણ મતવાદના પ્રરૂપકાની સાત્ત્વિક વૃત્તિ નિંદનીય નહિં હોવા છતાં પણ, તે જે મતની પ્રરૂપણા કરે છે, તે કેટલા અંશે યથા છે અને કેટલા અ ંશે અયથા છે, તેનુ પરીક્ષણ તેા સ’પૂ ણ તયા થવુ જોઇએ, એમાં કેાઈના પણ એ મત હાઈ શકે નહિ.
*
એ પરીક્ષણ કરવા પહેલાં આધિભૌતિક સુખવાદના પ્રરૂપકે પરસ્પર પણ કેટલા વિચારો ધરાવે છે, તે