________________
છે અને હવે પછી અનંત કાળ વ્યતીત થવાનું છે, એટલે તેમાં થનારા તીર્થકરોની સંખ્યા પણ અનંત જ હશે.”
વિશેષમાં તેઓ જણાવે છે કે કાલચકના બે વિભાગો છે. તેમાંના એક વિભાગમાં ધરતીના રસકસ તથા પશુપ્રાણીઓનાં સંહનન (શારીરિક રચના) વગેરેનું ઉત્સર્પણ (ચડવાપણું) થાય છે, એટલે તેને ઉત્સર્પિણી કાળ કહેવામાં આવે છે અને બીજા વિભાગમાં ધરતીના રસકસ વગેરેનું અવસર્ષણ (ઉતરવાપણું) થાય છે, એટલે તેને અવસર્પિણી કાળ કહેવામાં આવે છે. આ બન્ને કાળનું માપ સમાન હોય છે. પરંતુ તે દરેક કાળના છ-છ પેટા વિભાગે હોય છે, કે જેને આરા કહેવામાં આવે છે, તેનું માપ ચડઉતર હોય છે. દાખલા તરીકે હાલ અવસર્પિણી કાળ ચાલી રહ્યો છે, તેના છ આરાનું માપ નીચે મુજબ છેઃ પહેલે આરે સુષમ-સુષમા (૧કોડ૧કોડ) સાગરવર્ષ બીજે આરે સુષમ ૩૪(૧કોડxોડ) , ત્રીજે આરે સુષમ-દુષમા ૨૪(૧ઝાડ૧ઝાડ) , ચોથે આરે દુષમ-સુષમાં ૧૧ડકોડ) ક૨૦૦૦
વર્ષ જૂન પાંચમે આરે દુષમા ૨૧૦૦૦ વર્ષ છઠ્ઠો આ દુષમ-દુષમા ૨૧૦૦૦ વર્ષ
ઉત્સર્પિણીના છ આરા આથી બરાબર ઉલટા ક્રમે આવવાના. એટલે પહેલો દુષમ દુષમા, બીજે દુષમા, ત્રીજે દુષમસુષમા, ચે સુષમદુષમા, પાંચમે સુષમા અને
