________________
૧૫૧ આ પૂજાની સામગ્રી તેમની સાથે ચાલે છે, તેથી તેને પ્રાતિહાર્ય કહેવામાં આવે છે અને તે અસાધારણ કટિની હોઈ તેને વ્યવહાર મહાપ્રાતિહાર્ય તરીકે થાય છે.
આ જગતમાં સહુથી મેંટે ઉપકાર અરિહંત ભગવાનને છે, તેથી પ્રથમ નમસ્કાર તેમને કરવામાં આવે છે.
અહીં સિદ્ધ શબ્દથી જે આત્માઓ સકલ કર્મને ક્ષય કરી સિદ્ધિગતિ પામ્યા અને લેકના અગ્રભાગ પર આવેલી સિદ્ધશિલામાં વિરાજ્યા તે નિરંજન નિરાકાર પરમાત્મા સમજવાના છે. આચાર્ય શબ્દથી જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર, તપ અને વીર્યને લગતા ભાવાચારનું સ્વયં પાલન કરનારા તથા બીજાઓની પાસે તેનું પાલન કરાવનારા એવા સાધુસમુદાયના સમર્થ નાયક સમજવાના છે. ઉપાધ્યાય શબ્દથી સૂત્ર-સિદ્ધાંતને અભ્યાસ કરાવનાર તથા કિયા-અનુષ્ઠાનનું શિક્ષણ આપનાર પાઠકવર સમજવાના છે અને સાધુ શબ્દથી નિર્વાણસાધક ગની સાધના કરનારા ત્યાગીવિરાગી સંત પુરુષે સમજવાના છે.
અરિહંત, સિદ્ધ, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને સાધુ એ પાંચે પરમપદે સ્થિત થયેલા છે, તેથી તેમને પરમેષ્ઠી કહેવામાં આવે છે.
આ પાંચ પરમેષ્ઠીને વિશુદ્ધ ભાવથી નમસ્કાર કરતાં મન, વચન અને કામની પ્રવૃત્તિ પ્રાપ્ત થાય છે અને તેથી
