________________
૧૧૧
૧૮ મલપરીષહ-પરસેવા તથઃ વિહાર વગેરેનાં કારણે શરીર પર મેલ ચડી જવા છતાં સ્નાનની ઇચ્છા ન કરવી.
૧૯ સત્કારપરીષહ--કેાઇ ગમે તેવા સત્કાર કરે તેથી અભિમાન ન કરતાં મનને કાબૂમાં રાખવું અને આ સત્કાર મારા નહિ પણ ચારિત્રના થાય છે તેમ સમજવુ',
૨૦ પ્રજ્ઞાપરીષદ્ધ-બુદ્ધિ કે જ્ઞાનના મઢ કરવા નહિ. ૨૧ અજ્ઞાનપરીષહ-ઘણા પરિશ્રમ કરવા છતાં સૂત્રસિદ્ધાંતના જોઈ એ તેવા આધ ન થાય તે તેથી નિરાશ થવું નહિ.
૨૨ સમ્યકત્વપરીષહુ કાઇ પણ સ્થિતિમાં સમ્યકત્વને ડગમગવા ન દેતાં તેનું સ'રક્ષણ કરવું.
ચારિત્ર પાંચ પ્રકારનુ છે ઃ (૧) સામાયિક, (૨) છંદોપસ્થાપનીય, (૩) પરિહારવિશુદ્ધિ, (૪) સૂક્ષ્મસ'પરાય અને (૫) યથાખ્યાત. તેમાં મન, વચન અને કાયાથી પાપકર્મ કરવું નિહ, કરાવવું નહિ, તથા કરતાને અનુમતિ આપવી નહિ એવા સંકલ્પપૂર્વક જે ચારિત્ર ગ્રહણ કરવામાં આવે છે તેને સામાયિકચારિત્ર કહે છે.
નવા શિષ્યને ષડ્જવનિકા અધ્યયન ભણ્યા પછી જે વડી દીક્ષા આપવામાં આવે છે, તેને છેદેપસ્થાપનીય ચારિત્ર કહે છે. અથવા એક તીર્થંકરના સાધુ બીજા તીર્થંકરના શાસનમાં પ્રવેશ કરે એ વખતે તેને નવું ચારિત્ર લેવું પડે છે તેને પણ છેદ્યાવસ્થાપનીય ચારિત્ર કહે છે. શ્રી