________________
ધોધ-ગ્રંથમાળા -
* ૭૪ :
વગેરે. તેથી જ શાસ્ત્રકારોએ અનાદર, કઠોર વચન અને પશ્ચાત્તાપને સાનનાં
- પુષ્પ
વિલ`બ, વિમુખતા, દૂષણરૂપ માનેલાં છે.
(૩૪) ગુપ્તતા
દાન દેનારે અને તેટલું ગુપ્તદાન દેવુ. પણ ઢઢરા પીટીને કે જાહેરાત કરીને દાન દેવું નહિ, કારણ કે તેમ કરવાથી કીર્તિની કામના પાષાય છે અને વસ્તુ પ્રત્યેના સદ્ભાવ તથા આત્મહિત ગૌણુ ખની જાય છે. પેાતાના નામનું પાટિયુ લાગે, તખતી ચાટે, શિલાલેખ કરાય કે છત્રીએ મૂકાય અથવા છપાય એવી શરતે અમુક રકમ આપવી તે સ્પષ્ટ રીતે એક પ્રકારનું વ્યાપારી સાટુ' કે જાહેરાતના કખાલેા છે, તેથી તેને સમાવેશ દાનમાં થઈ શકે નહિ. આમ છતાં આ પ્રકારના વ્યવહાર આજે મોટા પ્રમાણમાં ચાલી રહ્યો છે અને તેને દાનનું નામ અપાઈ રહ્યું છે, જે ખરેખર, એક શોચનીય વસ્તુ છે! સર્વથા દાન ન કરવાવાળાની અપેક્ષાએ ભલે આવું કીર્ત્તિદાન ઠીક મનાય, પણ આત્માના કલ્યાણુ માટે તે એવું દાન કેાઇ રીતે ઉચિત ન જ લેખાય.
જ્યાં દાન એક વ્યાપારી સાટાનુ રૂપ લે અથવા કીર્તિની કમાવત કરવાનું સાધન બની જાય ત્યાં એછાં પૈસે વધારે લાભ લેવાની વૃત્તિ સતેજ બને તે સ્વાભાવિક છે અને તેથી સાચાં અને સાત્ત્વિક દાના ઘટી જાય તે નિશ્ચિત છે.
વધારે અક્સાસની વાત તેા એ છે કે-જે સસ્થાઓ પ્રજાને સુસ'સ્કારો આપવા માટે સ્થપાયેલી છે, તેએ જ દાનના નામે વ્યાપારી સાટાઓની ચેનાને આગળ ધપાવી રહી છે