________________
કેટલાક એમ
આપશે અને પ્રેમમાં તરો
: ધમધ-ચંથમાળા : ૪૦ : પાંચ મકારવડે શીઘ મોક્ષ મળે છે. જ્યારે દક્ષિણાચારથી (વામાચારથી) એટલે સાત્વિકતાને અનુસરવાથી મોક્ષ મળવામાં વિલંબ થાય છે. કેટલાક ધમેં એમ પણ કહે છે કે કાંચલિયા ધર્મનું પાલન કરવાથી દેવી પ્રસન્ન થઈને શીધ્ર મેક્ષ આપે છે ! કેટલાક એમ પણ કહે છે કે ભગવાન ગોપીઓ સાથે રાસલીલા રમતા હતા, તેમ આપણે પણ સ્ત્રી-પુરુષએ ભેગા થઈને રાસલીલા રમવી અને એક બીજાના પ્રેમમાં તરબોળ થવું. આ અને આવા પ્રકારના સિદ્ધાંતને પ્રચાર એ કુધર્મ છે અને તેના આરાધનનું ફલ દુર્ગતિ છે. વળી શીલને અર્થ વ્યાપક લઈએ તે ઉદ્ધતાઈ, અસભ્યતા અને દીર્જન્ય શિખવે તે કુધર્મ જાણો અને વિનય, સભ્યતા અને સૌજન્ય શિખવે તે સુધર્મ જાણ. અથવા અન્યાય અને અનીતિ શિખવે તે કુધર્મ જાણ અને ન્યાય તથા નીતિ શિખવે એ સુધર્મ જાણ. (૩) તાણા-તપવડે. જે ધર્મમાં તપ અને સંયમને રોગ્ય સ્થાન અપાયું ન હોય તે કુધર્મ જાણવે અને તેથી વિરુદ્ધ યોગ્ય સ્થાન અપાયું હોય તે સુધર્મ જાણવે. કેટલાક ધર્મો કહે છે કે શરીરને બહુ કષ્ટ આપવાથી શું? કારણ કે–
"मृद्वी शय्या प्रातरुत्थाय पेया, मध्ये भक्तं पानकं चापराह्ने । द्राक्षाखण्डं शर्करा चार्धरात्रे,
પુરાણાન્ત શાત્રે દgi | " “કેમળ શય્યા, સવારે ઊઠીને દુગ્ધપાન, મધ્યાહ્નકાલે ભજન, પાછલા પહોરે મદિરાદિકનું પાન અને અર્ધરાત્રિએ
