________________
ચાથું ! - ૧૫ :
આદર્શ દેવ પિતાના ઢાલિયા પર અને દેવદત્ત ઘરની બહારના ઓટલા પર બળી મૂઓ છે. આથી તેઓ દિલગીર થઈને કહેવા લાગ્યા કે “હે રામ ! તે આ શું કર્યું? યજ્ઞદત્તા જેવી એક પવિત્ર સ્ત્રીના પ્રાણ આ રીતે હરી લેતાં તારે જીવ ભલે ચાલે ! હવે બિચારા પંડિતજી ! શું કરશે? અને દેવદત્તને પણ ધન્ય છે કે જેણે ગુરુભક્તિમાં લીન થઈને આ રીતે પોતાના પ્રાણની આહુતિ આપી. ખરેખર ! આ હળાહળ કળિયુગમાં આવાં કર્તવ્યપરાયણ સ્ત્રી પુરુષ તે કેઈક જ પાકે !” પછી તેમણે એક એપીઆદ્વારા આ સમાચાર ભૂતમતિને પહોંચાડ્યા.
ભૂતમતિએ આ સમાચાર સાંભળ્યા ત્યારે તેના શેક–સંતાપને પાર રહ્યો નહિ. તે બનતી ઉતાવળે કંઠાપુર આવ્યું અને જોયું તે પિતાનું ઘર તદન બળી ગયેલું છે અને તેમાંથી કાંઈ પણ બચવા પામ્યું નથી. આ દશ્ય જોતાં જ તેને મૂરછ આવી ગઈ. પછી કેટલીક વારે જ્યારે તે દેશમાં આવ્યું ત્યારે માથું અને છાતી કૂટતો મેટેથી રડવા લાગ્યેઃ હે દૈવ ! તેં આ શું કર્યું? તું મારા પર આટલે બધે નિષ્ફર કેમ થયું ? મારા આંધળાની એક લાકડી હતી તે પણ તે કેમ હરી લીધી! હવે હું શું કરીશ? કયાં જઈશ ? કેની સાથે પ્રેમભરી વાત કરીને દિવસે પસાર કરીશ? અરે યજ્ઞદત્તા ! મને એકલે મૂકીને તું કયાં ચાલી ગઈ? તું મારાથી રીસાઈ ગઈ છે? મને જવાબ કેમ આપતી નથી? અરે, એક વાર તે મારી સાથે બેલ! શું હવે તારું ચંદ્ર-મુખડું આ જીવનમાં હું ફરીને કદી પણ જોવા નહિ પામું ? અરે રે દુષ્ટ વિધાતા ! તેં મારું સર્વસ્વ હરી લીધું !! અને વહાલા દેવદત્ત ! તું પણ કેમ ચાલ્યા
કોઈ પણ પછી
તે માટે
છે
કેમ કરી વાત