________________
આરાધનાનો માર્ગ એ જ રીતે સમ્યગદષ્ટિ શ્રાવકને પણ સમ્મચારિત્રની નિરંતર શુદ્ધિ અને વૃદ્ધિ માટે તે જ ક્રિયાને મોટો આધાર છે.
એ ષડાવશ્યકમાં શું વસ્તુ છે? તેને સંક્ષેપમાં અહીં વિચાર! કરવું આવશ્યક છે. તે સંબંધ સિદ્ધાન્તમાં કહ્યું છે કે, 'सावज्जजोग विरई उकित्तण गुणवओ अ पडिवत्ती । खलियस्स य निंदणा, वणति गिच्छ गुणधारणा चेव ॥ १॥"
અર્થ :-- સાવદ્ય (પાપવાળા) યોગથી વિરામ પામવું, એ “સામાયિક' નામના પ્રથમ આવશ્યકની વસ્તુ છે.
આરાધનાનો માર્ગ સૌથી પ્રથમ બતાવનાર શ્રી જિનેશ્વરદેવનું કીર્તિન કરવું, એ “ચઉવિસલ્ય” નામના બીજા આવશ્યકની વસ્તુ છે.
મૂળ અને ઉત્તર ગુણેને ધારણ કરનાર નિગ્રંથ ગુરુઓની ભક્તિ. કરવી એ “વન્દનક” નામના ત્રીજા આવશ્યકની વસ્તુ છે.
મૂળ અને ઉત્તર ગુણોના પાલનમાં થએલી ખલનાઓને નિંદવી, એ “પ્રતિક્રમણ” નામના ચોથા આવશ્યકની વસ્તુ છે.
વ્રતમાં લાગેલા અતિચારરૂપી ભવત્રણને રૂઝવવાની ક્રિયા એ કીત્સર્ગ” નામના પાંચમા આવશ્યકની વસ્તુ છે.
અને વિરતિ આદિ નવા-નવા ગુણોને ધારણ કરવાની ક્રિયારૂપ. પ્રત્યાખ્યાન એ “પશ્ચખાણ” નામના છઠ્ઠા આવશ્યકની વસ્તુ છે.
આ છ આવશ્યકના સ્વરૂપની વિશદ સ્પષ્ટતા આ મુજબ છે.
“સામાયિક” નામના આવશ્યકથી આત્માના ચારિત્રગુણની વિશુદ્ધિ થાય છે. કારણ કે સામાયિકમાં સર્વ પ્રકારના સાવદ્ય (પાપવાળા) યેગા (મન-વચન-કાયાના વ્યાપાર)નું વર્જન છે અને નિરવદ્ય (પાપરહિત) વેગેનું સેવન છે. - ચઉવિસ” અર્થાત્ “ચતુવિ શતિ સ્તવ” નામના આવશ્યકથી આત્માના દર્શનગુણુની વિશુદ્ધિ થાય છે. કારણ કે તેમાં અતિ અદ્ભુત ગુણોને ધારણ કરનારા શ્રી જિનેશ્વરદેવેનું કીર્તન છે.
