________________
પ્રતિક્રમણથી પ્રીત
૧૫૧ પ્રતિક્રમણ એ દોષરૂપી ત્રણને છેદવા માટેની શસ્ત્રક્રિયા છે.
કાયેત્સર્ગ એ છેદેલા ત્રણને રૂઝવવાની ક્રિયા છે. અને પચ્ચખાણ એ પછી થતા પથ્થજનની જેમ આવેલી અશક્તિને દૂર કરનાર આત્માની કાન્તિને વધારનાર કિયા છે.
શસ્ત્રક્રિયા માટે જેમ નિષ્ણાતોના આશ્રયની જરૂર પડે છે, તેમ અહીં પણ ગુરુવંદન, ચતુર્વિશતિસ્તવ આદિ આવશ્યક વડે તે વિષયના નિષ્ણાતને આશ્રય લેવાય છે. અને એમના આશ્રયે વિધિપૂર્વક દૂર કરેલા દોષે વડે, આત્માને પ્રાપ્ત થતું સ્વાસ્થ એ જ સામાયિકનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ છે.
એ રીતે છએ આવશ્યક પરસ્પર સંબંધવાળા છે. એકના પણ અભાવે અન્ય આવશ્યકેનું સ્વરૂપ ટકી શકતું નથી. તેથી દઢધમી , અને પ્રિયધમી આત્માઓએ નિરંતર છએ પ્રકારના આવશ્યકેમાં ઉઘુક્ત રહેવું એ પરમ શ્રેયસ્કર છે. માછલી ને જળ જેવી પ્રીત, આરાધકે આ આવશ્યકેમાં ખીલવવી જોઈએ.
આપણું કેટલું ? ' ખાઈએ તેટલું આપણું નહિ, પણ પચે તેજું આપણું ગણાય. તેમ ભણ્યા તેટલું આપણું નહિ, પણ પરિણામ પામે તેટલું આપણું સમજવું!