________________
૪
આરાધનાને માગ
તે જાવજીવની સામાયિકની પ્રતિજ્ઞા છે, અને તે પ્રતિજ્ઞા અનુસાર જે જીવન જીવવાનુ હાય છે, તે સામાયિકમય જીવન છે.
સાધુભવ તાને જાવજીવન' સામાયિક વ્હાય છે. જે સર્વવિરતિ સામાયિક કહેવાય છે.
શ્રાવક વગને એ ઘડીનું સામાયિક હાય છે જે દેશિવરિત સામા યિક કહેવાય છે.
દેશવિરતિ સામાયિકના સતત અભ્યાસ દ્વારા આરાધક આત્મા, સવિરતિ સામાયિક 'ગીકાર કરવાની ચાગ્યતાને પરિપકવ કરી શકે છે. આરાધનાની ફળશ્રુતિ છે સમતાભાવ, આત્મૌપચ્યભાવ. આ ભાવ પાકે છે એટલે ભવસ્થિતિને પાકવુ જ પડે છે.
*
અહિંસા અને અનેસંત
અહિં સાનાં ઉપદેશમા મુખ્ય ભાર મનુષ્યની માનસિક શુદ્ધિ ઉપર છે. જીવા પ્રત્યે આત્મતુલ્ય વૃત્તિએ ટકાવી રાખવા માટે અહિંસા અને અનેકાંતની અપેક્ષા રહે છે. વિચાર—વૈષમ્યનું નિવારણ અનેકાંતથી થાય છે. ક્રિયા– સ્વાતંત્ર્યનુ નિયંત્રણ અહિંસાથી થાય છે. અનેકાંતવાદથી સત્યનું અને અહિંસકભાવથી સત્ત્વનું પાલન થાય છે. પ્રાણીઓમાં રહેલ પ્રાણુ અને વાણીમાં રહેલ સત્ય, બહુમાન અને આદરની નજરે જોવાલાયક છે. વિચારમાં રહેલ સત્ય, આચારમાં ઊતરેલ અહિં'સા જેટલુ જ કીમતી છે. એકમાં ન્યાયની અને ખીજામાં સત્યની રક્ષા થાય છે.
