________________
પરમપદ્મ-પ્રદાયક સામાયિક
૧૨૧
ઊંચામાં ઊંચે! મેરૂપર્યંત, તેનાથી પણ તે ઊંચા છે. ઊડામાં ઊડે સ્વયંભૂરમણ સમુદ્ર, તેનાથી પણ તે ઊડો છે. પહેાળામાં પહેાળુ લેાકાકાશ, તેનાથી પણ તે પહેાળે છે. લાંગામાં લાંબા ભૂતકાળ, તેનાથી પણ તે લાંબા છે. ભવિષ્યકાળ જેટલા લાંબા છે, તેનાથી પણ લાંબું આત્માનું જીવન છે.
પતની ઊંચાઈ, સાગરની ઊંડાઈ, પૃથ્વીની પહેાળાઈ, આકાશની જાડાઈ અને કાળની લંબાઈ પણ જેની આગળ તુચ્છ છે, તે આત્માની ઊંચાઈ કે જાડાઇનું માપ નીકળી શકતું નથી; કારણ કે તે અસીમ અને અમાપ છે.
પશુઓમાં બળવાનમાં બળવાન હાથી અને સિંહ, મનુષ્યામાં ખળવાનમાં બળવાન ચક્રવતી અને વાસુદેવ, દેવામાં બળવાન ઈંદ્ર અને અમિદ્ર, તેનાથી પણ અધિક મળવાન આત્મા છે.
હાથી, સિંહ, ચક્રવર્તી, વાસુદેવ, ઈંદ્ર કે અમિ દ્રમાં જે ખળ છે તે મળ બીજા કોઈનું નથી, પણ તે-તે શરીરમાં રહેલ આત્માનું છે. આત્મદ્રવ્ય જ એટલું બળવાન છે કે તે ધારે તા ક્ષણમાં અલકને લાક અને લેાકને અલેાકમાં ફેરવી શકે છે. પરંતુ તેવું સામર્થ્ય તેનામાં ત્યારે જ પ્રગટે છે કે જ્યારે તેનામાં તેવી કુતૂહલવૃત્તિ જા પણ રહેતી નથી.
પાણી પાચું નથી :
બહારના પદાર્થા બાહ્ય ઇન્દ્રિયોથી જાણી શકાય છે. અંદરની વસ્તુએ અંતઃકરણથી જાણી શકાય છે.
અહિરિન્દ્રિયથી પાણી કરતાં પથ્થર કઠણ જણાય છે. તે જ પાણીને વિચારરૂપ આંતર-ઇન્દ્રિયથી જોતાં તેથી વિપરીત જણાય છે. પર્યંતના કઠણમાં કઠણ પથ્થરો પણ પંતની નદીના પાણીના વેગથી તૂટીને ટુકડા, ટુકડામાંથી કાંકરા અને કાંકરામાંથી રેતીના રૂપમાં પલટાઈ જાય છે.
