________________
જ
એ (જીવાજીવ)
૫૯૩ (૮૯) દ્રવ્ય (જીવજીવ) શ્રી ભગવતી સૂત્રના શતક ૨૫ ના ઉ૦ રજાનો અધિકાર.
દ્રવ્ય બે પ્રકારના છે. જીવ દ્રવ્ય અને અજીવ દ્રવ્ય. જીવ દ્રવ્ય સંખ્યાતા, અસંખ્યાતા કે અનંતા છે ? અનંતા છે, કારણકે જીવ અનંતા છે. જ રીતે
અજીવ દ્રવ્ય સંખ્યાતા, અસંખ્યાતા કે અનંતા છે ? અનંતા છે. કારણ કે અજીવ દ્રવ્ય પાંચ છે. - ધર્માસ્તિકાય. અધર્માસ્તિકાયના અસંખ્યાત પ્રદેશો છે. આકાશ અને પુદ્ગલના અનંત પ્રદેશો છે, અને કાળ વર્તમાન એક સમય છે. ભૂતાવિ પેલા અનંત સમય છે માટે અજીવ દ્રવ્ય અનંતા છે.
પ્ર૦ - જીવ દ્રવ્ય, અજીવ દ્રવ્યના કામમાં આવે છે કે અજીવ દ્રવ્ય જીવ દ્રવ્યના કામમાં આવે છે,
: ઉ૦ - જીવું દ્રવ્ય, અજીવ દ્રવ્યના કામમાં નથી આવતા; પણ અજીવ એ જીવદ્રવ્યના કામમાં આવે છે. કેમકે - જીવો અજીવ દ્રવ્યને ગ્રહણ કરીને ૧૪ બોલ ઉત્પન્ન કરે છે. યથા - ૧
કારિક વૈશ્યિ, આહારક, ૪ તેજસ, ૫ કામણ શરીર, પ ઇન્દ્રિયો ૧૧ અને ૧૨ વચન, ૧૩ કાયા અને ૧૪
.
*
*
*
*
* * *
કે
કેમ
?
પ્રઠ - અજીવ દ્રવ્યને મારકના મેરીયા કામ આવે કે નિરીયાને અજીર્ણકામ આવે? '
ઉ જવં દ્રવ્ય ને નેરીયા કામ ન આવે; પણ નેરીયાને અજીર્વદ્રવ્ય કામ આવે. અજીવ ગ્રહીને નેરીયા ૧૨ બોલ ઉત્પન્ન કરે. (૩ શરીર, ૫ ઈન્દ્રિય, મન, વચન, કાયા અને શ્વાસોશ્વાસ)
'દેવતા ૧૩ દંડકના પ્રશ્નોત્તર પણ નાઝીવત્ ૧૨ બોલ ઉપજાવે. છુ-૩૮
