________________
દુનિયાને સાથી પ્રાચિન ધર્મ.
૧૦૩
પ્રવેશ.
–05
–
પ્રથમ ખંડમાં દુનિયામાં સૌથી પ્રાચિન ધર્મના સ્થાપકનું ટુંક વૃ"ત્તાંત આપવાનો પ્રયત્ન કરવામાં આવ્યું છે. એ વૃત્તાંત ઘણી જ સારી રીતે લંબાણથી જૈન શાસ્ત્રમાં આપવામાં આવ્યું છે, અને તેને વિષે દરેક જૈન તે શું, પરંતુ અન્ય ધમીઓને પણ ન્યાય દષ્ટિએ જોતાં જરા પણ શંકા લાવવાનું કારણ રહેતું નથી. પ્રથમ ખંડના પ્રથમ પ્રકરણમાં અને પ્રવેશમાં એ વિશે કાંઈ પણ શંકા ન લાવવાનાં કારણે બતાવવામાં આવ્યાં છે. તે છતાં અહીં પણ કહેવાની જરૂર છે કે, એ વૃતાંત કોઈ પણ રીતે સ્વકપોલ કલ્પિત નથી, પણ જૈનેના ચાવીસમાં તીર્થકર શ્રી મહાવીરસ્વામી-કે જે એક મહાત્મા અને સર્વજ્ઞ હતા તેના તરફથી આપવામાં આવ્યું છે. શ્રાદ્ધ ધમઓ ગોતમ બુદ્ધને ઇશ્વર તરીકે માને છે- મુસલમાન મહમદને ઈશ્વરનો ખાસ દૂત-પેગંબર તરીકે માને છે અને તેણે કહેલા દરેક શબ્દને ઈશ્વરના વચન જેટલું માન આપે છે, પીસ્તીએ ઈસુ પેગંબરને ઇશ્વરના પુત્ર તરીકે માને છે અને તેના દરેક શબ્દ ઉપર માનની નજરે ધ્યાન આપે છે. એ જ રીતે જૈનો પણ મહાવીરને પોતાના ઈશ્વરરૂપ માને છે, કે જે પોતાનાં સારાં કથી ઈશ્વરીપદ મેળવવા ભાગ્યશાળી હતા–જૈનના મહાત્મા અને અન્ય ધમ. એના મહાત્માઓમાં, એક ફરક ખાસ રીતે નોધી લેવા જેવો છે. જૈન મહાત્માઓ પોતાનાં ઉત્તમ કાર્યોથી ઈશ્વર થયા છે. ને ઇશ્વરીપદ મેળવવા માટે તેઓએ ઘણાં દુઃખો ખમ્યાં છે–ધણી કઠિન ક્રિયાઓ કરી છે, અને નિતિના અને દયાના ઉત્તમ અને કઠિનમાં કઠિન નિયમો પાળ્યા છે. એવા ઉત્તમ નિયમો પાળ્યા પછી જ તેઓ ઇશ્વર થવા પામ્યા છે. એથી ઉલટું બીજા ધર્મના પેગંબરો ઈશ્વર નહીં પણ ઇશ્વરના દૂત-પે
બરો અથવા અવતારરૂપે છે. ફક્ત ગૌતમ બુદ્ધદ્ધ ધર્મના સ્થાપક કાંઈક રીતે જૈનોવા મહાવીરને મળતા આવે છે. તે પણ પોતે હજાર કષ્ટ વેઠી ઇશ્વરરૂપ થયા છે, એમ બ્રાદ્ધ લોકો માને છે, મહમદ પેગબ, ઈસુ, પ્રીસ્ત, મુસા વગેરે ઈશ્વર તરફથી મેકલવામાં આવ્યા હતા, એમ તે ધર્મના ઉપાધે માને છે. કૃષ્ણ, રામ, પરશુરામ, સિહ વગેરેને એથી
