________________
૧૪
જીવનનું ધ્યેય
નિર્દેશ કરવામાં આવ્યા છે, એટલે તે અંગે પણ થાડા ખુલાસા કરી લઈએ.
ગતિ શબ્દના સામાન્ય અર્થ છે જવાની ક્રિયા. તે અહીં એક ભવમાંથી બીજા ભવમાં જવાના અર્થમાં વપરાયેલા છે. આવા ભવા ચાર પ્રકારના હાવાથી ગતિ પણ ચાર પ્રકારની માનવામાં આવી છેઃ નરક, તિયાઁચ, મનુષ્ય અને દેવ. દેવગતિને સ્વર્ગ પણ કહેવામાં આવે છે. જીવાને ઉત્પન્ન થવાનાં સ્થાનેા અસંખ્ય છે, પરંતુ જેના સ્પ, રસ, ગંધ અને વર્ણ સમાન હાય, તેવાં બધાં સ્થાનાની એક યાનિ ગણવામાં આવે છે. એ રીતે આ ચેાનિઓની સંખ્યા ૮૪ લાખ છે. જીવ તે ચેાનિમાં આવીને ત્યાંના પુદ્ગલ ગ્રહણ કરી નવું શરીર રચે છે. તે આ પ્રમાણેઃ—
(૧) પૃથ્વીકાય એટલે પૃથ્વી એજ જેનુ શરીર ખનવાનું છે, તેની ચાનિ
૭ લાખ.
(ર) અકાય એટલે પાણી એ જ જેનુ શરીર બનવાનુ છે, તેની ચાનિ
૭ લાખ.
(૩) તેજસ્કાય એટલે અગ્નિ એજ જેનુ શરીર અનવાનું છે, તેની યાનિ
૭ લાખ.
(૪) વાયુકાય એટલે વાયુ એજ જેનુ શરીર બનવાનું છે, તેની ચાનિ
૭ લાખ.
(૫) પ્રત્યેક વનસ્પતિકાય એટલે જેમાં ફળ, ફૂલ, છાલ, લાકડાં, મૂળ, પાંદડાં અને ખીજ એ દરેક જેવુ સ્વતંત્ર શરીર મનવાનું છે, તેની ચેાનિ ૧૦ લાખ.
