________________
તી યાત્રા
૨૬૫
અને પિત્તળ પ્રાથમિક દૃષ્ટિએ સરખા દેખાવા છતાં તેમાં ભારે અંતર હાય છે, તેમ આ બંનેમાં પ્રવાસનુ લક્ષણ સામાન્ય હોવા છતાં, તેમાં ભારે અંતર રહેલું છે.
તીર્થયાત્રાના જે પ્રાથમિક નિયમ છે, તેનુ મનન કરવાથી આ વસ્તુ વધારે સ્પષ્ટ થશે. ૬-તીર્થયાત્રાના પ્રાથમિક નિયમ
ઃ
તી યાત્રાના પ્રાથમિક નિયમાને છ−રી ’કહેવામાં આવે છે. અહીં ‘ છ−રી ’થી છ એવી ક્રિયાએ સમજવાનો છે કે જેના નામના છેડે રી' અક્ષર રહેલા હાય. તે આ પ્રમાણે :
(
(૧) બ્રહ્મચારી—તી યાત્રા કરનારે બ્રહ્મચર્યનુ મન–વચન-કાયાથી પાલન કરવુ તેઈ એ. મનથી બ્રહ્મચર્ય પાળવું; એટલે કોઈ પણ સ્ત્રીની સાથે મનથી વિષયમેગ કરવાની ઇચ્છા કરવી નહિ; વચનથી બ્રહ્મચર્ય પાળવુ' એટલે વિષયવિકાર ઉત્પન્ન કરે તેવી વાતે કે અપશબ્દ વગેરે ખેલવા નહિ; અને કાયાથી બ્રહ્મચ પાળવું, એટલે કોઈ પણ સ્ત્રીના દેહને સંસગ કરવા નિહ કે કામવક ચેષ્ટાએ કરવી નહિ. આ નિયમ વાસ્તવમાં કિઠન છે, પણ તીથ'યાત્રાના પ્રસંગમાં તે તેના પાલનની અપેક્ષા પહેલેથી જ રાખવામાં આવે છે. જો અભ્ય ́તર શુદ્ધિ કરવી હોય, મનથી પવિત્ર થવુ હોય, તે બ્રહ્મચર્ય નુ પાલન કચે જ છૂટકે, બ્રહ્મચર્યને ઉત્તમ પ્રકારનું તપ કહ્યું છે, તે એટલા જ માટે કે તે આત્માની અપૂર્વ શુદ્ધિ