________________
શ્રી જિનભક્તિ-કલ્પતરું
(૧) અશેાકવૃક્ષ, (૨) કુસુમવૃષ્ટિ, (૩) દિવ્યધ્વનિ, (૪) ચામર, (૫) આસન, (૬) ભાવલય-ભામંડલ, (૭) ભેરિ અને (૮) છત્ર, એ જિન પ્રાતિહાર્યે† જય પામે છે. ’
૮૪
નીચેના શ્લોકમાં તેનુ' જ પ્રતિબિંબ પડેલુ છે. જેમકેअशोकवृक्षः सुरपुष्पवृष्टिः, दिव्यध्वनिश्रामरमासनं च । भामण्डलं दुन्दुभिरातपत्रं, सत्प्रातिहार्याणि जिनेश्वराणाम् ||
· (૧) અશાકવૃક્ષ, (૨) દેવતાઇ પુષ્પાની વૃષ્ટિ, (૩) દિવ્ય ધ્વનિ (૪) ચામર, (૫) આસન, (૬) ભામડલ, (૭) દુન્દુભિ અને (૮) છત્ર, એ જિનેશ્વરદેવાનાં સત્પ્રાતિહાર્યાં છે. આજે આ શ્લાક વિશેષ પ્રચલિત છે.
આ આઠે ય મહાપ્રાતિહાર્યાં આમ તે ચાત્રીશ અતિ શયામાં આવી જાય છે, પણ અહી. તેને વિશેષ અધિકાર હાવાથી તેમના પરિચય કરી લઈ એ. +
(૧) અાવૃક્ષ : અરિહંત ભગવંત સમવસરણમાં બિરાજતા હાય, ત્યારે તેમના શરીરથી ખારગણી ઉંચાઈવાળા અત્યંત મનેાહર અશાકવૃક્ષની રચના પ્રતિહારી દેવાવડે કરવામાં આવે છે. શાસ્ત્રામાં તેનું વન અનેક પ્રકારે થયેલુ છે. વિદ્વાર વખતે આ અશોકવૃક્ષ ઉપર આકાશમાં સાથે ચાલે છે અને સમવસરણના સમયે પેાતાના સ્થાને ગોઠવાઈ જાય છે. આ અÀાકવક્ષ ઉપર ખીન્ન એક ચૈત્ય
+ ચેાત્રીશ અતિશયો કરતાં આ વન વધારે સ્ફુટ છે.