________________
મનુષ્ય-સરોવર? અને કયાં કુદકે માર્યા છતાં નહિ ભાંગી જનારૂં કમળ ? તેથી આ બધું ચિંતવાતું મનની સેંકડો યુક્તિએ પણ ઘટે નહિ, તેવું સુખ અગર દુ:ખ વિધિ આ જગતમાં કરી રહ્યો છે; માટે કહેલ છે કે-વાદળાની ઉંચાઈ, રાજાનું ચિત્ત, યુવાન સ્ત્રીનું ચરિત્ર, અને વિધિના વિલાસ, કઈ જાણવાને સમર્થ નથી. આ પ્રકારના વિચારમાં મગ્ન બનેલા તે કુમાર પાસે મધ્યમ વયને એક તાપસ આવ્યું, ગપટ જેના મસ્તકે છે, અને જટાઓની નિવિડ જેણે બાંધેલી છે, ચિકણું વલકલનું વસ્ત્ર ધારણ કરેલ છે, અત્યંત મહર આકૃતિ છે, અને મનોહર તરૂણકમળ ઉપર સ્વારી કરી છે, તે જોઈ કુમારે વિચાર્યું કે-આપણું એક આશ્ચર્ય છે, તેમ જાણી તે લાપસને નમસ્કાર કર્યો. તાપસે અવસ્થા ઉચિત–સકલ કલ્યાણના ભાજન થાઓ, એ આશિર્વાદ આપીને કહ્યું કે–હે કુમાર ! તમે આપદામાં પડ્યા છે એમ માની તપવું નહિ, કેમકે-સંતપુરૂષે આપદા પડે છતે ખેદ રહિત અને સંપદામાં ગવિષ્ટ બનતા નથી, અને મરણકાલે પણ ઉગ રહિત હોય છે. સાહસજ જેને પ્રિય હોય છે, માટે મારા આગ્રહથી આશ્રમ સ્થાનમાં ચાલે. મારે તારી સાથે કેટલીક વાતચિત કરવી છે, આમ કહેતાની સાથે પોતાનું અને કુમારનું કમલ સરોવરને કાંઠે પહોંચી ગયેલું જોયું. તેથી તાપસ સાથે સરેવરથી ઉતરીને ચાલવા માંડતા કુમારે એક સુંદર વન જેયું. જે વન કમળ પવનથી કંપતી લતા રૂપી ભુજાથી જાણે નાચતું હોય? અને વિકસિત કમલના રસાસ્વાદનથી મદોન્મત્ત બનેલ ભમરાઓના શબ્દોએ જાણે ગાયન કરતું હોય; પાકેલા ફળના રસાસ્વાદ