________________
આનંદઘનજીની જીવનરેખા
૨૩
આથી જ તે લેાકહિતાર્થે તે સ્તવન ભંડારી દેવાયું. પણ પાછું તે સ્તવન આકસ્મિક મળી આવ્યું. આનંદઘનજીની સ કૃતિઓમાં આ તેમની શ્રેષ્ઠ અણુમાલ કૃતિ મનાય છે.
ક્ષણે ક્ષણે પરિવર્તન પામતા આ વિશ્વમાં સત્યને પણ વારંવાર સ્થાન બદલી કરવી પડે છે. અને દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળભાવનું ગણિત જ્યાં બેસાડે ત્યાં બેસવું પડે છે. તે જ સત્ય તેનાં અનંત મહિમાથી પ્રતિતિ રહે છે. તા જ સત્યને રાજદંડ કાઢવની ભૂમિમાં ખરડાતા નથી. આનદઘનજીએ પણ આજ વાત કહી.
46
વચન સાપેક્ષ વ્યવહાર સાચા દ્યો વચન નિરપેક્ષ વ્યવહાર જુઠ્ઠો ’
પ્રત્યેક સત્ય સાપેક્ષ છે. દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળભાવના ગણિતથી વીંટળાયેલ છે. આનંદઘનજી માટે જે સત્ય છે; ટોનીક અને વીટામીન છે તે આપણે માટે અસત્ય છે. તે સામલ છે. સાકર ગમે તેટલી મધુર છે, પણ ડાયેબીટીસ-મધુપ્રમેહવાળા માટે તે અનિષ્ટ છે તેમ. નિ`ળને જે નુકશાન કરે છે—તેજ વસ્તુ સબળને લાભકર્તા છે. ચારને સિપાઈ એ હાથકડી આપે છે. તેજ સિપાઈ એ રાજાને સલામી આપે છે. તેમ