________________
४
સુદન, ચેડા મહારાજ અને અનાથ મુનિનાં વૃત્તાન્તા રજૂ કરવામાં આવ્યાં છે. તે બધા પ્રભુશ્રી મહાવીરના સમયના નરરત્નેા હતા અને તેમાંનાં ઘણાની પ્રશંસા તે। શ્રી મહાવીરે પોતે જ શ્રીમુખે કરેલી છે.
આ ગ્રંથના ખીજા ભાગમાં એટલે કે પ્રસ્તુત પુસ્તકમાં શ્રી જંબૂસ્વામી, શ્રી પ્રભવસ્વામી, શ્રી શય્ય ંભવ સ્વામી ( મનક કુમાર ), શ્રી યશાભદ્રસૂરિ, શ્રી સંભૂતિસૂરિ અને શ્રીભદ્રબાહુસ્વામીનાં વૃત્તાન્તા આપેલાં છે જે પ્રભુ મહાવીરની પાટપરપરામાં થયેલા સમ આચાર્યાં છે.
આ વૃત્તાન્તા વાંચતાં આપણા મન પર એવી છાપ અંકિત થાય છે કે તે વખતે બ્રાહ્મણુ અને શ્રમ સ ંસ્કૃતિ વચ્ચે માઢુ ધણુ જામેલુ હતું. બ્રાહ્મણા પોતાના પરપરાગત મેટાઇને આગળ કરી સમાજ પર વર્ચસ્વ નભાવી રાખવાના પ્રયત્ન કરતા, જ્યારે શ્રમણા અપૂર્વ ત્યાગ, વૈરાગ્ય અને જ્ઞાનની આરાધનાવડે સમાજના મન પર ઊંડી અસર કરતા. ખૂખી તે એ છે કે આ જ્યોતિધરામાંના માટે ભાગ બ્રાહ્મણ કુલમાંથી જ આવેલા છે અને તેમણે જૈનશાસનની મુખ્ય જવાબદારી વહન કરેલી છે. વિધીઓને મહાત કરવાની કેવી અપૂર્વ કલા !
ઉપલબ્ધ સામગ્રી પરથી લખાયેલા આ વૃત્તાન્તા એકદરે રસપૂર્ણ બન્યા છે અને વાચકને જ્ઞાન અને આનંદ આપ્યા સિવાય રહેશે નહિ. તેમ છતાં એક વાત પર લેખકનું ધ્યાન દોરવા ઇચ્છુ છુ. આ વૃત્તાન્તા શુષ્ક ઇતિહાસ નથી પણ્ કથાનકા છે અને એ દૃષ્ટિએ જ તેને આદત આલેખવા જોઇએ. તેન! રસમાં ક્ષતિ આવે તેવા લાંબા તત્ત્વજ્ઞાનના ભાષા કે ઐતિહાસિક ઉતારાઓ આપવાની જરૂર નથી. જનસમાજને કેળવવામાં શુષ્ક તિહાસ કરતાં ભાવપૂર્ણ કથાનકા વધારે મહત્વના છે અને તે રીતે જ રજૂ થાય તેા તેની કિંમત જરાય ઉતરતી નથી એ વાત લક્ષમાં રાખવી ધરે છે.
લેખક આ ગ્રંથમાળાને વિસ્તૃત કરવાના કાડ સેવે છે તે જરૂર આવકારને પાત્ર છે. સમાજ એમના એ મનેરથને સત્વર સફળ કરવા જેટલી રસવૃત્તિ દાખવે એ જ અભ્યર્થના. લી
૧-૫-૪૦
ધીરજલાલ ટોકરશી શાહ.
