________________
[ ૩૪ ]
પ્રભાવિક પુરુષા :
6
આટલા વર્ષનાં વહાણાં વાયા પછી પણ સંસારના વિલાસે માણવા અર્થે જ અહીં થયુ' છે. વ્યાખ્યાનપીઠ પરથી હજારેને વિષયે કારમા છે, એમાં લપટાવાથી આત્મા અધેાગતિનુ ભાજન અને છે, માટે એને તજવાના દરેક જીવે યત્ન કરવા જોઇએ. એવા ઉપદેશ આપનાર એ પેાતે જ, એ પાછળનુ રહસ્ય પિછાની શકયા નથી. જ્ઞાની પુરુષાએ માની ગતિ વિકળ ને સ્થિતિ લાંબી કડી છે તે કઇ ખાટી વાત નથી જ. એના ઉદયની વેળાએ ભલભલા વિદ્વાના અને પદવીધરા પશુ માથાં ખાઈ જાય છે તા મારા આ પ્રેમીની ભૂલ થાય એમાં શી નવાઇ ! આટલી વિમાસણ પછી સહસા તે ખેલી ઊઠી: વિડલનુ બહુમાન સાચવવા જતાં વિનયપાલનના ઘેનમાં તમે એક પણ ધર્માં ખરાખર સમજ્યા નથી ! ઘરના કે ઘાટના એકેના રહ્યા નથી ! મારી નજરે-અંતરમાં નાગિલાને જીવતી રાખીને ઉપરથી ચારિત્રના અભ્યાસ કર્યો. એથી ન તે નાગિલાના શુકરવાર વળ્યે કે ન તેા સાચા સયમ પ્રાપ્ત થયા ! અધકચરી દશા રહી! ”
66
“ નાગિલાની સખીના દાવા કરનાર લિંગની ! જ્યારે એક પ્રેમીએ પૂરા વિશ્વાસ રાખી હૃદય ઊઘાડું કર્યું. ત્યારે એને મદદ કરવાને બદલે, ઉપાલંભ દેવા તૈયાર થવું તે તમને ન છાજે.
99
“ જે પ્રેમી ચક્ષુ સામે ઊભેલી નાગલાને પણ પિછાની શકતા નથી, જે ચિરકાળથી દીક્ષિત છતાં દીક્ષા પાછળનુ સાચું રહસ્ય જાણી શકતા નથી, એ શું ઉપાલંભને પાત્ર નથી ? કેવળ પ્રિયાનુ નામસ્મરણ કરે એટલે પ્રેમી માનવા ?