________________
[ ૩૧૦ ]
પ્રભાવિક પુરુષ : લગી આત્મા પિતાની મૂળ સ્થિતિનો સાક્ષાત્કાર નથી કરતો ત્યાં લગી ચાલ્યા જ કરે છે. ચારાશી લાખ જીવનમાં જન્મવું અને આયુષ્યને અંત આવતાં મરવું એ એનો કાર્યક્રમ બની રહે છે, તેથી તે “મri પ્રતિઃ વિત જીવનમુક્તિ” એવા લેકની રચના થઈ છે. એટલા સારુ તે વ્યવહારમાં બોલાય છે કે-“પુના કનનમ્, પુf મામ્, કારણે રાનમ્' કર્મ અનુસાર માનવ મટી પશુ પણ બનવું પડે છે અને દેવતાઈ ભેગો જોતજોતામાં
ક્યાંયે ઊડી જાય છે. માઠી કરણને બોજ વધી પડે તે નરકના દ્વાર ખખડાવવા આ આત્માને ફરજીયાત જવું પડે છે. એમાં નથી તે પખંડ ચક્રવર્તી આડે હાથ ધરી શકતે કે નથી તે ત્રિખંડાધિપતિ વાસુદેવ મીન-મેષ કરી શકતો !
જ્યાં પરિસ્થિતિ આમ છે ત્યાં એ ભૂદેવ મહાશય ! શું તમે એટલું પણ નથી સમજી શકતા કે કર્મરૂપી પરતંત્ર દશાના પિંજ રે સપડાયેલ આત્મા ઈચ્છિત સ્થાને પોતાની મનીષા મુજબ રહી શકે છે કિંવા ધારણા પ્રમાણે વર્ષો ગાળી શકે છે ખરે હરગીજ નહિ. આમ છતાં જ્ઞાનશક્તિદ્વારા હું તમને તમારા પિતાશ્રીના દર્શનનો વેગ બતાવીશ પણ એ સારુ મગજનું સમતોલપણું આવશ્યક છે, માટે આ શોક તજી દઈ, આવશ્યક કાર્યમાં ચિત્ત પર. ઘડીભર મનમાં કલ્પી
કે પિતાશ્રી પરદેશ ગયા છે. આજે આટલું બસ છે.”
આચાર્યશ્રીની યુક્તિપુરસ્સર વાતથી વરાહમિહિરે વહેવારમાં ચિત્ત પરોવવા યત્ન કર્યો, આવશ્યક કાર્યો કરવા માંડ્યા. આમ છતાં પિતાને વિરહ તદ્દન તો ન જ ભૂલી શકાશે.