________________
પ્રભાવિક પુરુષો :
[ ૧૭૮ ] આચાર્યને કહેવા જેવું હશે તે તેમને પણ કહી શકાશે. બાકી આજે તબિયત સારી ન હોય તે ભલે પાઠશાળાએ ન જતે. સવારે તે જઈ આવ્યું છે અને બપોર પછીને એકાદ પાઠ જશે તે એમાં કંઈ ખાસ હાનિ નથી થવાની.
મનક! મારા વહાલા બાલુડા! આજે તું મારા પ્રત્યે આવા ઉદ્ધગજનક વચને શા સારુ બોલી રહ્યો છે? કેવી આશાઓ વડે મેં તને ઉછેર્યો છે એ મારું મન સમજે છે. આપણા કુળની કીર્તિ બની બની રહે અને શ્વસુરની અંતિમ આશા પૂર્ણ થાય એ જેવા સારુ તો હું સંસારના કપરા સોને પણ ગળી ગઈ છું. તને વિદ્વાન જેવાના મને કોડ છે. પિતામહની માફક વેદમાર્ગના એક ચુસ્ત અનુયાયી તરીકે તારી પ્રતિષ્ઠા આર્યગણમાં જામે અને નાલંદાના શ્રીધરશાસ્ત્રી માફક તું પણ એક મહાપંડિત બને એ જેવા હું ઉત્સુક છું, તેથી જ તારા અભ્યાસ પાછળ વધારે કાળજી રાખું છું. ધન તે છે, એની ખાસ તૃણું નથી. તું વિદ્વાન્ થઈ એક પુરાણ વંશનું નામ દીપાવે એવી મારી ચિરકાળસંચિત અભિલાષા છે. અત્યાર સુધીના તારા ચીવટભર્યો અધ્યયનથી એ પૂર્ણ થવાની આશા પણ બંધાઈ હતી, પણ અચાનક આજે શું બન્યું કે તું પહેલા “મનક” જ નથી રહ્યો એમ લાગે છે. થોડા વર્ષ–અરે ગણત્રીના વર્ષ બાકી છે એટલા ખાતર ભણવાના કાર્યને તિલાંજલિ દેવા તત્પર બન્યું છે. એવું તે તને શું થયું છે કે નથી તે ગમગીન બનવાનું કારણ બતાવતો? તારું આ વર્તન જોઈ હું તો તદ્દન હતાશ થઈ ગઈ છું. મારી આશાનું જાણે જડમૂળથી ઉમૂલન થઈ ગયું છે. કોઈ શત્રુએ મારી બેદમાંથી મારા પ્યારા બાળકને ઝુંટવી લીધે
