________________
શઠંભવસ્વામી :
[ ૧૩૭ ] જરાવાર ચૂપ રહ્યાં. ચાંગળું પાણી પીધું અને પુનઃ બોલવાનો આરંભ કર્યો.
“ માત્ર બે વાત જણાવવાની છે-એક તો મેં આપણે આંગણે મહાયાગ કરવાની આશા સેવેલી પણ હવે તે મારા હાથે ફળિમૂત થાય તેમ નથી જ, તે કાર્ય મારી પાછળ તું જ કરે તો જ મારી આશા પૂર્ણ થાય તેમ છે. અલબત્ત, એમાં અશ્વ આદિ જાનવરની હિંસા સમાયેલી છે, પણ તારા સરખે આજ્ઞાંકિત પુત્ર મૃત્યુશધ્યાએ પડેલા પિતાની આશાપૂર્તિ અર્થે વેદવિહિત એ ધર્મકરણી કરવામાં માત્ર સ્વતંતવ્યના કારણે પીછેહઠ કરશે એમ માનવાની મારી બુદ્ધિ સાફ ના પાડે છે છતાં આ નેહીવૃંદ સમક્ષ તારા મુખે જાહેરાત થઈ જાય તે વધારે સારું. બીજું કાર્ય તો કમાંધીન હેવાથી એ માનવશક્તિના હાથની વાત નથી. અલબત્ત, મારા નેત્રો એ ન જોઈ શકે તેથી હું તદ્દન નિરાશ નથી બનતે. મે પિતા પૌત્રમુખદર્શનનો અભિલાષી ન હોય ? પોતાના અંગજના બાળક કે બાલિકાને ખોળામાં બેસાડી ઘડીભર લાડ લડાવવાની ઉત્કંઠા સંસારવાસી હરકોઈ વૃદ્ધને અવશ્ય હાય જ, એમાં વળી પવિત્ર ગંગા-મૈયા જેવા નિર્મળ અને ગંભીર હૃદયવાળી પુત્રવધૂ ગંગાલક્ષ્મીના અંકમાં, દ્વિજવંશમાં ચંદ્ર સમી કીર્તિને ધારણ કરનાર, શિવશંકરના વંશને વિસ્તારનાર અર્ભક રમત જેવાના કોડ માત્ર મને એકલાને જ નહીં પણ ફળીયાના નાના મોટા દરેક માનવીને અવશ્ય હેય પણ યમરાજની હાકલ પડી રહી છે એટલે હું તે એ કેડ અણપૂર્યો મૂકી વિદાય લઈશ. પણ મારી એ આશિષ ભેળાનાથ શંકર અણપૂરી નહિં રાખે સુલક્ષણ ગંગાને જરૂર માતૃપદથી અલંકૃત કરશે.”