________________
૨૯૪
દેવકુમાર સચિત્ર ધાર્મિક નવલકથા
સત્ય પરાયણ જીવન જીવી, કરે જે પર ઉપકાર, કહે ભોગીલાલ ધન્ય જીવન તેનું, જયાં સહાય સદા.
કીરતાર, કુદરતને એ છે ન્યાય–૪ બેન, માણસ જ્યારે સત્તાના મદમાં આવી સારા અસારને વિચાર ભૂલી જઈ પિતાના જીવનને અગતીમાં નાંખી પિતે દુ:ખી થાય પરંતુ બીજાને પણ દુઃખી કરે છે. આનું નામ તે કુદરતને ફટકે.
માણસ જ્યારે પિતાની ફરજ ભૂલી અવળા માર્ગે ચાલે છે ત્યારે તેની અવદશા થાય છે. રાજ્યને પાયમાલ કરનાર કુળગાર અને પેલી દુષ્ટ મંજરીને આશક આ રહ્યો. આ પ્રમાણે વચનના પ્રહાર સંભળાવી ભિખારી અવસ્થામાં ભદ્રિકની ઓળખાણ આપે છે. પેલી દષ્ટ મંજરીને પણ અત્રે બોલાવી. મંજરીને આવેલી જોઈ ભકિસિંહ પ્રશ્ચાતાપ કરવા લાગ્યો અને પિતાના કરેલા કુકર્મોની માફી માગી. ભાઈ, લાલસિંહ! આજે મારી આંખો ઉઘડી છે. એક વખતને હું તમારો દુશ્મન હતો પણ આજ તે તમારો આશ્રીત અને તમારે ગુનેગાર છું. હવે ‘મારો” યા જીવાડો”
ભાઈ, હું આજે પ્રતિજ્ઞા કરું છું કે પર સ્ત્રી મારે માતા અને પુત્રી સમાન છે. ઓ! મારી માતા તુલ્ય ભાભી ! મારા કરેલા કર્મોની માફી માગું છું. મને આશા છે કે આપ જરૂર મને માફ કરશો. હું અત્યારે રાજકુમાર નહિ પણ એક રસ્તાને રખડતે પાપો રંક ભિક્ષક છું. શું મારા જેવા ગરીબ ઉપર તમો કંઈ પણ દયા નહિં લાવો ? આજે મારા આત્માને ખરેખરૂં જ્ઞાન થયું છે.
ધર્મ એજ જીવનને સહારો છે” માટે હવે મારે રાજ્ય અને પ્રજાની બની શકે તેટલી સેવા ખરા હૃદયથી બજાવી મારા કરેલા કર્મનું પ્રાયશ્ચીત કરવું એ જ મારો નિશ્ચય.
ભાઈ આ બધું પાપનું મૂળ આ રાંડ મંજરી જ છે. એને જ મને અને મારી માતુશ્રીને અનેક જાતના ઉધા પાટા બંધાવ્યા હતા. આ બધા કુકર્મો કરાવનાર જે હોય તે આ એક જ રાંડ છે. હજી પણ દુષ્ટા ધરાઈ ન હોય તેમ તમારું અને મણિવિજયનું કાસળ કાઢવા તૈયાર થઈ. તો ભાઈ, એને જીવતી રાખવી એ મહા પાપ છે. હવે મને મારા પાપની ક્ષમા આપી આપની પાસે રાખો.
આખરે દેવસેના અને પદમાવતિ ભકિસિંહને માફી આપી સદ્દ