________________
હીં કાર-તત્ત્વ-વિમશ
'
આ પઘની ટીકા કરતાં શ્રી નારાયણ ભટે પેાતાનાં વૈશિષ્ટ્યપૂર્ણ વ્યાખ્યાનમાં જો કે માયાખીજ, કામમીજ તથા લક્ષ્મીબીજ ત્રણેયની સિદ્ધિ કરી છે, પણ વિદ્વાનેાના વિચારામાં ચિંતામણિમત્ર એ હોંકાર જ હોઈ શકે છે. ત્યાં આગળ જ સૂચવ્યુ` છે કે આ મંત્રનુ એક વર્ષ સુધી જપ-અનુષ્ઠાન કરવાથી સિદ્ધ અનેલેા સાધક એટલા અંધે સિદ્ધ થઈ જાય છે કે તે કેાઈ પણ અજ્ઞાની શિષ્યના મસ્તક ઉપર હાથ મૂકીને આશીર્વાદ આપશે, તે તે દિવ્ય કવિતા કરનાર અને ઉત્તમ શાસ્ત્રોને જ્ઞાતા થઇ જશે. શ્રી હુ કવિને આ મંત્ર તેના પિતાશ્રીએ શાસ્રામાં પરાજિત થયા પછી પેાતાની શરત પ્રમાણે આપઘાત કરવા પહેલાં પેાતાની ધર્મપત્ની કે જે ગર્ભવતી હતી તેને ખતાવ્યા હતા અને તે તેની માતા દ્વારા પ્રાપ્ત થયા હતા. શ્રી હની વિવિધ શાસ્ત્રોમાં અખાધ ગતિ, તેનુ અગાધ જ્ઞાન અને અનંત કવિત્વ સુપ્રસિદ્ધ છે.
૩૦૫
હી કારના યંત્રા
યત્રો પ્રકૃતિના ચારિત્રનું રહસ્ય પ્રગટ કરે છે. વિવિધ આકારવાળા યંત્રો ગૂઢ સંતપૂર્ણ હોય છે. મહાનિર્વાંત, યત્રરાજ, ગૌતમીયતંત્ર, શ્યામાસ્તવ, કાલીત ત્ર, વામકેશ્વરતંત્ર, કુમારીકપ વગેરે ગ્રંથામાં યંત્રને મહિમા જુદા-જુદા પ્રકારે મળે છે. રેખાઓની ઉર્ધ્વગતિ ઉન્નતિને સૂચવે છે, તે નીચેની ખાજુ જતી
૨૦