________________
૨૭૮
હીકારકલ્પતરું પછી શું કરવું? તે જણાવે છે – अग्नि संवेश्य तत्रादौ, वरद नाम एव च । समिधः शोधयित्वा तु, आहूयेद् मन्त्रविश्रुतः ॥१७॥
તેમાં સમિધોનું શોધન કરીને પ્રથમ વરદ નામનો અગ્નિ પધરાવો અને ત્યાર પછી મંત્રવિશારદે આહુતિ, આપવી.”
હોમ માટે સામાન્ય રીતે પલાશ એટલે ખાખરાનાં લાકડાં વપરાય છે. જે તે ન મળે તે દૂધવાળાં વૃક્ષ એટલે પીંપળ વગેરેનાં લાકડાં વપરાય છે. તે સાથે વેત ચંદન, લાલચંદન તથા શમીવૃક્ષ એટલે ખીજડાનાં લાકડાનો પણ ઉપયોગ થાય છે. અહીં સંપ્રદાય ખીજડાનાં લાકડાંને છે. આ ખીજડાનાં લાકડાનું શેધન કરવું જોઈએ, એટલે કે તેમાં કોઈ જીવ-જંતુ તો નથી ? તેની ખાતરી કરી લેવી જોઈએ અને જે જીવ-જંતુ હોય તો તેને સંભાળપૂર્વક દૂર કરવાં જોઈએ. આ લાકડાં સામાન્ય રીતે આઠથી બાર આગળ લાંબા જોઈએ. તેમાં શાંતિકર્મ માટે તો. બાર આંગળનું ખાસ વિધાન છે, એટલે તે પ્રમાણે લાકડાં –સમિધ તૈયાર કરી લેવાં જોઈએ. હોમમાં વાપરવા ગ્ય લાકડાને સમિધ કહેવામાં આવે છે.
આ લાકડાં વેદિકામાં ગોઠવ્યા પછી તેમાં વરદ એ અગ્નિ પધરાવવા. શાસ્ત્રમાં બાર પ્રકારના અગ્નિ કહેલા છે, તેમાં વરદને પણ સમાવેશ થાય છે. આ અતિ
