________________
[ ૧૦ ] માયાબીજ–રહસ્ય
માયાબીજ હોંકારની આરાધના-ઉપાસના પર કેટલેક પ્રકાશ પાડતી એક કૃતિ જૈન ભંડારોમાં સંગ્રહાયેલી છે, તે પાઠકેની જાણ માટે યોગ્ય સંશોધન તથા વિવેચનપૂર્વક અહીં રજૂ કરવામાં આવે છે. આ કૃતિનાં બધાં જ પડ્યો અનુટુપ છંદ એટલે લેકમાં રચાયેલાં છે.
આ કૃતિને “માયાબીજસ્તુતિ” કે “માયાબીજ સ્તુતિપૂજાસ્તવન” એવું નામ આપવામાં આવ્યું છે, પણ વાસ્તવમાં એ એક તાંત્રિક કૃતિ છે અને તેના છેડે
ત્ત ગુર્ઘ સમસ્યા, માચાવીઝ કવનમ્” એવા શબ્દો મૂકેલા છે, તેથી આ કૃતિને “માયાબીજ-રહસ્ય” એવું નામ આપવું ઉચિત છે.
વળી આ કૃતિના આરંભમાં ઉપજાતિ છંદનું જે પદ્ય મૂકવામાં આવ્યું છે, તે ગત પ્રકરણમાં અપાયેલ હોંકારવિદ્યાસ્તવનનું મંગલાચરણ છે, એટલે કે આ કૃતિનો મૂળ ભાગ નથી, તે પાછળથી જોડી દેવામાં આવ્યું છે, તેથી અહીં તેને સ્થાન આપવામાં આવ્યું નથી.
