________________
૨૨૦
- હી કારક૯પતરુ
દીવાલમારિ, मायाक्षरं कामदमादिमन्त्रम् । त्रैलोक्यवण परमेष्ठिबीजं, विज्ञाः स्तुवन्तीश ! भवन्तमित्थम् ॥२॥
શ-હે ઈશ! હે ભગવાન્ ! મવનં–તમને. વિજ્ઞા:વિદ્વાન પુરુષ. રૂથ-આ પ્રકારે. તૃત્તિ-સ્તવે છે. દીવાર'-હીકાર. Uક્ષર–એકાક્ષર. બાપિં–આદિ રૂપ. માચાક્ષરમાયાક્ષર. માં-કામ. ગામિર્ચ-આદિ મંત્ર. ત્રિીવર્ગ-લેયવણ અને મેઝિવી-પરમેષ્ઠિબીજ.
ભાવાર્થ-હે ઈશ! વિદ્વાનો હોંકાર, એકાક્ષર, આદિરૂપ, માયાક્ષર, કામદ, આદિમંત્ર, ગેલેકયવણ તથા પરમેષ્ઠિબીજ વગેરે વિશેષણો વડે તમારી સ્તુતિ કરે છે.
જેમ જિનમૂતિને જિન સરખા માનીને તેની સ્તુતિ-પ્રાર્થના-પૂજા કરવામાં આવે છે, તેમ હી કારને ઈશ કે ઈશ્વર માનીને તેની સ્તુતિ-સ્તવના કરવામાં આવે છે. આ રીતે તેના પ્રત્યે આંતરિક બહુમાનની લાગણી પ્રકટ કરવાથી તેના પ્રત્યે પરમ ભક્તિ-ભાવ જાગે છે અને તે ખરેખર ભગવાનનું કામ આપે છે.
હી અક્ષર પર ચંદ્રકલા, બિંદુ એટલે અનુસ્વાર તથા ના હોવાથી તેને હોંકાર કહેવામાં આવે છે. સંસ્કૃત ભાષામાં હીને અર્થ લજજા થાય છે અને તે
