________________
આરાધનાનાં મુખ્ય અંગે
૯૩
પૂજાની આડ વસ્તુએ નીચે પ્રમાણે જાણવી : (૧) જલ (પંચામૃત), (૨) ગંધ (સુગંધી ચૂણુ વાસક્ષેપ), (૩) અક્ષત, (૪) પુષ્પ, (પ) નૈવેદ્ય, (૬) અને (૮) ફૂલ. એ દરેક વસ્તુ ખાસ મંત્ર કરવી જોઈએ.
દીપક, (૭) ધૂપ બેાલીને અપ`ણુ
ધ્યાન
પૂજન પછી તરતજ દેવતાના સ્વરૂપનું ધ્યાન ધરવું જોઈએ, એટલે કે તેના સમસ્ત સ્વરૂપનું ક્રમશઃ ચિંતન કરવુ જોઇએ. જે સ્વરૂપે દેવતાનું ધ્યાન ધર્યું હાય, તેજ સ્વરૂપે આગળ જતાં સાક્ષાત્કાર થાય છે.
જય
તે પછી શાંત ચિત્તે મત્રજપ કરવા જોઈ એ. જપના ત્રણ પ્રકારો છે ઃ (૧) ભાષ્ય અથવા વાચિક, (૨) ઉપાંશુ અને (૩) માનસ. જેમાં મંત્રદોને ખીજા સાંભળી શકે એ રીતે ઉચ્ચાર થાય, તે ભાષ્ય અથવા વાચિક. જે બીજા સાંભળી ન શકે એ રીતે કંઠગતા વાણીથી થાય, તે ઉપાંશુ. અને જે માત્ર મનની વૃત્તિએ જપાય, તે માનસ. આ જપનું ફળ ઉત્તરાત્તર વિશુદ્ધ છે, પરંતુ મત્રાક્ષાની શુદ્ધિ માટે તથા તેના ઉચ્ચાર ખરાખર થાય તે માટે, પ્રારંભમાં કેટલેાક ભાષ્યજપ કરી લેવા જોઈ એ. મત્રજપ યથાર્થ પણે ત્યારે જ થાય છે કે મનને જ્યારે અન્ય સર્વ વિષયામાંથી ખેચી લેવામાં આવે છે અને ઇષ્ટ મત્રપઢો સાથે જોડવામાં આવે છે.
.